Trong bối cảnh pháp luật lao động Việt Nam ngày càng được hoàn thiện, việc thực hiện đúng và đầy đủ nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội (“BHXH”) bắt buộc trở thành yêu cầu quan trọng đối với mỗi doanh nghiệp và người sử dụng lao động. Tuy nhiên, tình trạng chậm đóng, trốn đóng BHXH vẫn còn diễn ra khá phổ biến, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động và sự ổn định của quỹ bảo hiểm. Chính vì vậy, Nhà nước đã tăng cường các chế tài xử phạt nhằm siết chặt kỷ luật tài chính và đảm bảo an sinh xã hội.

1. Quy định về chậm đóng, trốn đóng BHXH bắt buộc

Quy định về chậm đóng BHXH bắt buộc

Theo Điều 38 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, chậm đóng BHXH bắt buộc là hành vi của người sử dụng lao động thuộc một trong các trường hợp sau đây:

- Sau thời hạn đóng BHXH theo quy định, người sử dụng lao động chưa đóng hoặc đóng chưa đầy đủ số tiền phải đóng theo hồ sơ tham gia đã đăng ký. Thời điểm tính là ngày cuối cùng của tháng tiếp theo đối với phương thức đóng hằng tháng hoặc ngày cuối cùng của tháng tiếp theo ngay sau chu kỳ đóng đối với phương thức đóng 03 tháng một lần hoặc 06 tháng một lần;

- Không đăng ký hoặc đăng ký không đầy đủ số người phải tham gia BHXH bắt buộc trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày hết thời hạn kê khai và nộp hồ sơ tham gia BHXH bắt buộc của người lao động theo quy định.

Quy định về trốn đóng BHXH bắt buộc

Theo Điều 39 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, trốn đóng BHXH bắt buộc là hành vi của người sử dụng lao động thuộc một trong các trường hợp sau đây:

- Sau 60 ngày kể từ ngày hết thời hạn kê khai và nộp hồ sơ tham gia BHXH bắt buộc của người lao động mà người sử dụng lao động không đăng ký hoặc đăng ký không đầy đủ số người thuộc diện phải tham gia BHXH;

- Đăng ký tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp hơn mức quy định theo chức vụ, chức danh, ngạch, bậc, cấp bậc quân hàm và các khoản phụ cấp chức vụ, phụ cấp thâm niêm vượt khung, phụ cấp thâm niên nghề, hệ số chênh lệch bảo lưu lương (nếu có) hoặc theo quy định của pháp luật về bảo hiểm thất nghiệp;

- Không đóng hoặc đóng không đầy đủ số tiền đã đăng ký tham gia BHXH bắt buộc sau 60 ngày kể từ ngày đóng chậm nhất theo quy định và đã được cơ quan có thẩm quyền đôn đốc bằng văn bản, cơ quan BHXH công khai trên Cổng thông tin điện tử hoặc thông tin về người sử dụng lao động chậm đóng, trốn đóng BHXH bắt buộc đến cơ quan quản lý nhà nước về BHXH mà vẫn không thực hiện.

2. Biện pháp xử lý hành vi chậm đóng, trốn đóng BHXH bắt buộc

Biện pháp xử lý đối với hành vi chậm đóng BHXH bắt buộc

Căn cứ Điều 40 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định về các biện pháp xử lý hành vi chậm đóng BHXH bắt buộc như sau:

- Bắt buộc đóng đủ số tiền chậm đóng; nộp số tiền bằng 0,03%/ngày tính trên số tiền BHXH chậm đóng và số ngày chậm đóng vào quỹ BHXH;

- Xử phạt hành chính theo quy định của pháp luật;

- Không xem xét trao tặng các danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng;

Biện pháp xử lý đối với hành vi trốn đóng BHXH bắt buộc

Căn cứ Điều 41 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 về quy định về các biện pháp xử lý hành vi trốn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc như sau:

- Bắt buộc đóng đủ số tiền trốn đóng; nộp số tiền bằng 0,03%/ngày tính trên số tiền BHXH trốn đóng và số ngày trốn đóng vào quỹ BHXH;

- Xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật;

- Không xem xét trao tặng các danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng;

Hành vi chậm đóng hoặc trốn đóng BHXH không chỉ xâm phạm quyền lợi của người lao động mà còn ảnh hưởng đến sự ổn định của quỹ bảo hiểm và an sinh xã hội. Các quy định đã phân biệt rõ giữa chậm đóng và trốn đóng, tạo cơ sở pháp lý minh bạch cho việc xử lý vi phạm. Để đảm bảo quyền lợi cho người lao động cũng như giúp người sử dụng lao động tránh bị xử phạt, người sử dụng lao động cần thực hiện nghiêm túc nghĩa vụ đóng BHXH.

Trên đây là những nội dung XTLaw trao đổi về bài viết “CHẾ TÀI XỬ PHẠT KHI CHẬM ĐÓNG, TRỐN ĐÓNG BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC NĂM 2025”. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào hãy gửi ngay tới XTLaw qua Hotline 0969896148 hoặc Fanpage Công ty Luật XTVN - Đoàn Luật Sư Thành Phố Hà Nội để được giải đáp chi tiết.