Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, hoạt động xuất khẩu lao động đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy việc làm và nâng cao thu nhập cho người lao động Việt Nam. Tuy nhiên, không ít trường hợp người lao động phải trở về nước trước thời hạn do các nguyên nhân như tai nạn lao động, ốm đau, bệnh tật hoặc các rủi ro khác gây ra những khó khăn đáng kể về tài chính và tâm lý. Nhằm bảo vệ quyền lợi và hỗ trợ người lao động trong những tình huống này, Nhà nước đã ban hành các chính sách hỗ trợ cụ thể, thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến đời sống và sự ổn định của lực lượng lao động xuất khẩu.

1.      Trường hợp người lao động bị tai nạn, ốm đau, bệnh tật

Căn cứ theo quy định tại Điều 10 Quyết định số 34/2025/QĐ-TTg quy định người lao động phải về nước trước thời hạn do bị tai nạn lao động, tai nạn rủi ro, ốm đau, bệnh tật đến mức không còn khả năng tiếp tục làm việc ở nước ngoài được hỗ trợ từ 10 – 30 triệu đồng/trường hợp. Để được hưởng chính sách hỗ trợ người lao động cần chuẩn bị 01 bộ hồ sơ gửi đến Quỹ Hỗ trợ việc làm ngoài nước bao gồm:

-     Giấy đề nghị hỗ trợ (Mẫu theo Phụ lục I ban hành kèm theo Quyết định số 34/2025/QĐ-TTg)

-     Hồ sơ chứng minh:

1)   Bản sao văn bản thanh lý hợp đồng ký giữa doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đưa đi và người lao động, nêu rõ lý do về nước trước thời hạn; hoặc văn bản thông báo của người sử dụng lao động về việc chấm dứt hợp đồng đối với người lao động vì các lý do nêu trên;

2)   Bản sao giấy khám sức khoẻ của người lao động hoặc giấy tờ khác chứng minh tình trạng bệnh tật, thương tật do cơ quan y tế nước sở tại cấp;

3)   Bản sao hộ chiếu của người lao động;

4)   Văn bản ủy quyền (ghi rõ nội dung ủy quyền) hoặc giấy tờ chứng minh quyền đại diện theo pháp luật theo quy định trong trường hợp người được ủy quyền hoặc người đại diện theo pháp luật nộp hồ sơ.

Trường hợp hồ sơ nộp thông qua doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đưa đi thì doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân lập danh sách người lao động đề nghị hỗ trợ kèm theo hồ sơ của người lao động gửi Quỹ (Mẫu theo Phụ lục II ban hành kèm theo Quyết định số 34/2025/QĐ-TTg)

Thời gian giải quyết: Trong thời gian 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định, Quỹ kiểm tra, đối chiếu hồ sơ và thực hiện hỗ trợ theo đề nghị của người lao động. Trường hợp không hỗ trợ phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

2.      Trường hợp doanh nghiệp phá sản hoặc lý do bất khả kháng

Căn cứ theo quy định tại Điều 11 Quyết định số 34/2025/QĐ-TTg quy định người lao động phải về nước trước thời hạn vì người sử dụng lao động ở nước ngoài bị giải thể, phá sản hoặc thu hẹp sản xuất do thiên tai, dịch bệnh, bất ổn chính trị, chiến tranh, suy thoái kinh tế hoặc vì lý do bất khả kháng khác được hỗ trợ từ 07 – 20 triệu đồng/trường hợp. Để được hưởng chính sách hỗ trợ người lao động cần chuẩn bị 01 bộ hồ sơ gửi đến Quỹ Hỗ trợ việc làm ngoài nước bao gồm:

-     Giấy đề nghị hỗ trợ (Mẫu theo Phụ lục I ban hành kèm theo Quyết định số 34/2025/QĐ-TTg)

-     Hồ sơ chứng minh:

1)   Bản sao văn bản thanh lý hợp đồng ký giữa doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đưa đi và người lao động, nêu rõ lý do về nước trước thời hạn; hoặc văn bản thông báo của người sử dụng lao động; hoặc văn bản của cơ quan đại diện Việt Nam ở nước sở tại theo đề nghị xác minh của người lao động về việc người sử dụng lao động chấm dứt hợp đồng với người lao động vì các lý do nêu trên;

2)   Bản sao hộ chiếu của người lao động;

3)   Văn bản ủy quyền (ghi rõ nội dung ủy quyền) hoặc giấy tờ chứng minh quyền đại diện theo pháp luật theo quy định trong trường hợp người được ủy quyền hoặc người đại diện theo pháp luật nộp hồ sơ.

Trường hợp hồ sơ nộp thông qua doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đưa đi thì doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân lập danh sách người lao động đề nghị hỗ trợ kèm theo hồ sơ của người lao động gửi Quỹ (Mẫu theo Phụ lục II ban hành kèm theo Quyết định số 34/2025/QĐ-TTg)

Thời gian giải quyết: Trong thời gian 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định, Quỹ kiểm tra, đối chiếu hồ sơ và thực hiện hỗ trợ theo đề nghị của người lao động. Trường hợp không hỗ trợ phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

3.      Trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng do bị ngược đãi, quấy rối

Căn cứ theo quy định tại Điều 12 Quyết định số 34/2025/QĐ-TTg quy định người lao động phải về nước trước thời hạn khi bị người sử dụng lao động ngược đãi, cưỡng bức lao động hoặc có nguy cơ rõ ràng đe dọa trực tiếp đến tính mạng, sức khoẻ hoặc bị quấy rối tình dục trong thời gian làm việc ở nước ngoài được hỗ trợ từ 07 – 20 triệu đồng/trường hợp. Để được hưởng chính sách hỗ trợ người lao động cần chuẩn bị 01 bộ hồ sơ gửi đến Quỹ Hỗ trợ việc làm ngoài nước bao gồm:

-     Giấy đề nghị hỗ trợ (Mẫu theo Phụ lục I ban hành kèm theo Quyết định số 34/2025/QĐ-TTg)

-     Hồ sơ chứng minh:

1)   Bản sao văn bản thanh lý hợp đồng ký giữa doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đưa đi và người lao động, nêu rõ lý do về nước trước thời hạn; hoặc văn bản của cơ quan đại diện Việt Nam ở nước sở tại theo đề nghị xác minh của người lao động về vụ việc dẫn đến người lao động phải đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động hoặc biên bản làm việc, biên bản vụ việc do cơ quan chức năng nước sở tại lập;

2)   Bản sao hộ chiếu của người lao động;

3)   Văn bản ủy quyền (ghi rõ nội dung ủy quyền) hoặc giấy tờ chứng minh quyền đại diện theo pháp luật theo quy định trong trường hợp người được ủy quyền hoặc người đại diện theo pháp luật nộp hồ sơ.

Trường hợp hồ sơ nộp thông qua doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đưa đi thì doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân lập danh sách người lao động đề nghị hỗ trợ kèm theo hồ sơ của người lao động gửi Quỹ (Mẫu theo Phụ lục II ban hành kèm theo Quyết định số 34/2025/QĐ-TTg)

Thời gian giải quyết: Trong thời gian 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định, Quỹ kiểm tra, đối chiếu hồ sơ và thực hiện hỗ trợ theo đề nghị của người lao động. Trường hợp không hỗ trợ phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Chính sách hỗ trợ người lao động xuất khẩu phải về nước trước thời hạn không chỉ thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đến quyền và lợi ích của người lao động, mà còn góp phần ổn định an sinh xã hội, giảm thiểu rủi ro và khó khăn phát sinh khi họ trở về. Việc triển khai kịp thời, minh bạch và đúng đối tượng sẽ giúp người lao động có thêm động lực tái hòa nhập thị trường lao động trong nước, đồng thời khẳng định trách nhiệm và cam kết của Việt Nam trong việc bảo vệ công dân, dù ở trong hay ngoài nước.

Trên đây là những nội dung XTLaw trao đổi về bài viết “CHÍNH SÁCH HỖ TRỢ NGƯỜI LAO ĐỘNG XUẤT KHẨU PHẢI VỀ NƯỚC TRƯỚC THỜI HẠN”. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào hay gửi ngay tới XTLaw qua Hotline 0969896148 hoặc Fanpage Công ty Luật XTVN - Đoàn Luật Sư Thành Phố Hà Nội để được giải đáp chi tiết.