Trong bối cảnh nền kinh tế có nhiều biến động, hộ kinh doanh luôn đóng vai trò quan trọng đóng góp đáng kể vào nền kinh tế Việt Nam. Nhằm tiếp tục hỗ trợ, khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho sự phát triển của các hộ kinh doanh, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 198/2025/QH15 với kỳ vọng sẽ mở ra kỷ nguyên mới với các chính sách ưu đãi vượt trội. Từ việc giảm nhẹ gánh nặng thuế, phí, đến cơ chế hỗ trợ tiếp cận vốn, đất đai và công nghệ. Tất cả đều nhằm mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh và thúc đẩy hộ kinh doanh chuyển đổi mạnh mẽ lên mô hình doanh nghiệp hoặc phát triển bền vững.

1. Chính sách cải thiện môi trường kinh doanh

Theo khoản 1, khoản 2, khoản 3, khoản 5, khoản 6, khoản 7 và khoản 11 Điều 4 Nghị quyết 198/2025/QH15, cải thiện môi trường kinh doanh đối với nguyên tắc hoạt động thanh tra, kiểm tra, cấp phép, chứng nhận, cạnh tranh và tiếp cận nguồn lực đối với hộ kinh doanh được quy định như sau:

- Số lần thanh tra, kiểm tra đối với mỗi hộ kinh doanh (nếu có) không được quá 01 lần trong năm, trừ trường hợp có dấu hiệu vi phạm rõ ràng;

- Đối với cùng một nội dung quản lý nhà nước, trường hợp đã tiến hành hoạt động thanh tra thì không thực hiện hoạt động kiểm tra hoặ đã tiến hành hoạt động kiểm tra thì không thực hiện hoạt động thanh tra hộ kinh doanh trong cùng một năm, trừ trường hợp có dấu hiệu vi phạm rõ ràng;

- Ứng dụng mạnh mẽ chuyển đổi số trong hoạt động thanh tra, kiểm tra đối với hộ kinh doanh. Ưu tiên thanh tra, kiểm tra từ xa dựa trên các dữ liệu điện tử, giảm thanh tra, kiểm tra trực tiếp;

- Miễn kiểm tra thực tế tại hộ kinh doanh đối với hộ kinh doanh tuân thủ tốt quy định của pháp luật;

- Xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật đối với hành vi làm hạn chế cạnh tranh, cạnh tranh không lành mạnh, lạm dụng vị trí thống lĩnh và lạm dụng vị trí độc quyền.

Ngoài ra, theo khoản 2, khoản 3, khoản 4 Điều 5 Nghị quyết 198/2025/QH15 quy định về việc cải thiện môi trường kinh doanh đối với nguyên tắc xử lý vi phạm và giải quyết vụ việc trong hoạt động kinh doanh như sau:

- Đối với vi phạm, vụ việc về dân sự, kinh tế, ưu tiên áp dụng các biện pháp về dân sự, kinh tế, hành chính trước; hộ kinh doanh được chủ động khắc phục vi phạm, thiệt hại. Trường hợp thực tiễn áp dụng pháp luật có thể dẫn đến xử lý hình sự hoặc không xử lý hình sự thì không áp dụng xử lý hình sự;

- Đối với vi phạm đến mức xử lý hình sự thì ưu tiên các biện pháp khắc phục hậu quả kinh tế chủ động, kịp thời, toàn diện trước và là căn cứ quan trọng để cơ quan tiến hành tố tụng xem xét khi quyết định khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và các biện pháp xử lý tiếp theo;

- Không được áp dụng hồi tố quy định pháp luật để xử lý bất lợi cho hộ kinh doanh;

- Đối với vụ việc mà thông tin, tài liệu, chứng cứ chưa đủ rõ ràng để kết luận có hành vi vi phạm pháp luật thì phải sớm có kết luận theo quy định của pháp luật tố tụng, thực hiện công bố công khai kết luận này.

2. Chính sách hỗ trợ thuế, tài chính và ưu đãi tín dụng đối với hộ kinh doanh

Theo Điều 9 Nghị quyết 198/2025/QH15, quy định về hỗ trợ tài chính, tín dụng đối với hộ kinh doanh như sau:

- Hộ kinh doanh được Nhà nước hỗ trợ lãi suất 2%/năm khi vay vốn để thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn môi trường, xã hội, quản trị (ESG).

Theo khoản 6, khoản 7 và khoản 8 Điều 10 Nghị quyết 198/2025/QH15, quy định về hỗ trợ thuế, phí, lệ phí đối với hộ kinh doanh như sau:

- Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không áp dụng phương pháp khoán thuế từ ngày 01 tháng 01 năm 2026. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo pháp luật về quản lý thuế;

- Chấm dứt việc thu, nộp lệ phí môn bài từ ngày 01/01/2026;

- Miễn thu phí, lệ phí cho tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp đối với các loại giấy tờ nếu phải cấp lại, cấp đổi khi thực hiện sắp xếp, tổ chức lại bộ máy nhà nước theo quy định của pháp luật;

- Miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong 03 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu.

3. Hỗ trợ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và đào tạo nhân lực

Theo khoản 3 Điều 12 Nghị quyết 198/2025/QH15, Nhà nước thực hiện bố trí kinh phí để cung cấp miễn phí các nền tảng số, phần mềm kế toán dùng chung cho hộ kinh doanh theo quy định của Chính phủ, nhằm hỗ trợ nghiên cứu, phát triển và ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Theo khoản 2 Điều 13 Nghị quyết 198/2025/QH15, để hỗ trợ nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp và chất lượng nguồn lực, Nhà nước thực hiện cung cấp miễn phí một số dịch vụ tư vấn pháp lý, đào tạo về quản trị doanh nghiệp, kế toán, thuế, nhân sự cho hộ kinh doanh.

Có thể thấy, Nghị quyết 198/2025/QH15 đã đánh dấu bước chuyển quan trọng trong chính sách của Nhà nước đối với hộ kinh doanh – một lực lượng kinh tế nền tảng của đất nước. Việc ban hành các chính sách ưu đãi về thuế, tín dụng, đào tạo và quản lý không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng thủ tục, chi phí cho người kinh doanh, mà còn tạo môi trường pháp lý minh bạch, thuận lợi hơn để họ phát triển ổn định và bền vững. Những chính sách này sẽ góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp nhỏ và vừa, đồng thời củng cố niềm tin của người dân vào các chủ trương, chính sách phát triển kinh tế.

Trên đây là những nội dung XTLaw trao đổi về bài viết “CÁC CHÍNH SÁCH ƯU ĐÃI ĐỐI VỚI HỘ KINH DOANH THEO NGHỊ QUYẾT 198/2025/QH15”. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào hãy gửi ngay tới XTLaw qua Hotline 0969896148 hoặc Fanpage Công ty Luật XTVN - Đoàn Luật Sư Thành Phố Hà Nội để được giải đáp chi tiết.