Ngày 30/5/2025, mạng xã hội lan truyền thông tin từ một cá nhân tự nhận là nhân viên của một công ty thực phẩm, tố cáo doanh nghiệp sử dụng thịt bệnh, hư hỏng để chế biến sản phẩm như lạp xưởng, xúc xích và bán ra thị trường. Vậy, điều kiện bảo đảm an toàn đối với thực thẩm là gì? Hành vi chế biến hoặc cung cấp, bán thực phẩm “bẩn” sẽ bị xử lý như thế nào?

Sau đây là một số chia sẻ của Công ty Luật TNHH XTVN như sau:

Theo quy định tại khoản 20 Điều 2 Luật An toàn thực phẩm 2010 thì thực phẩm là sản phẩm mà con người ăn, uống ở dạng tươi sống hoặc đã qua sơ chế, chế biến, bảo quản. Thực phẩm không bao gồm mỹ phẩm, thuốc lá và các chất sử dụng như dược phẩm.

Tuy nhiên, pháp luật hiện hành không có định nghĩa cụ thể về “thực phẩm bẩn”. Trong thực tiễn, “thực phẩm bẩn” thường được hiểu là thực phẩm không bảo đảm an toàn, có thể gây hại cho sức khỏe, tính mạng con người, ví dụ như thực phẩm có nguồn gốc từ động vật chết do bệnh, dịch bệnh hoặc động vật bị tiêu hủy, chứa chất cấm, hoặc không đáp ứng các điều kiện bảo đảm an toàn đối với thực phẩm.

1. Về điều kiện bảo đảm an toàn đối với thực phẩm:

Căn cứ vào Điều 10 Luật An toàn thực phẩm 2010 thì điều kiện chung về bảo đảm an toàn đối với thực phẩm được quy định như sau:

“1. Đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật tương ứng, tuân thủ quy định về giới hạn vi sinh vật gây bệnh, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, dư lượng thuốc thú y, kim loại nặng, tác nhân gây ô nhiễm và các chất khác trong thực phẩm có thể gây hại đến sức khỏe, tính mạng con người.

2. Tùy từng loại thực phẩm, ngoài các quy định tại khoản 1 Điều này, thực phẩm còn phải đáp ứng một hoặc một số quy định sau đây:

a) Quy định về sử dụng phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến trong sản xuất, kinh doanh thực phẩm;

b) Quy định về bao gói và ghi nhãn thực phẩm;

c) Quy định về bảo quản thực phẩm.”

Ngoài ra, đối với từng loại thực phẩm cụ thể, Luật An toàn thực phẩm 2010 còn quy định các điều kiện riêng biệt, ví dụ:

- Đối với thực phẩm tươi sống: phải tuân thủ các điều kiện tại Điều 10, bảo đảm truy xuất được nguồn gốc theo Điều 54 và có chứng nhận vệ sinh thú y đối với thực phẩm có nguồn gốc động vật theo quy định của pháp luật về thú y (Điều 11, Luật An toàn thực phẩm 2010);

- Đối với thực phẩm đã qua chế biến: ngoài các điều kiện chung, nguyên liệu ban đầu phải bảo đảm an toàn, giữ nguyên thuộc tính vốn có, các nguyên liệu không được tương tác tạo ra sản phẩm gây hại, thực phẩm bao gói sẵn phải đăng ký bản công bố hợp quy với cơ quan nhà nước có thẩm quyền trước khi lưu thông trên thị trường (Điều 12, Luật An toàn thực phẩm 2010).

Như vậy, điều kiện bảo đảm an toàn đối với thực phẩm bao gồm các yêu cầu về quy chuẩn kỹ thuật, giới hạn các chất có hại, điều kiện về phụ gia, bao gói, bảo quản, truy xuất nguồn gốc, chứng nhận hợp quy, và các điều kiện riêng đối với từng loại thực phẩm cụ thể. Các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm phải tuân thủ đầy đủ các điều kiện này để bảo đảm an toàn cho sức khỏe, tính mạng người tiêu dùng.

2. Quy định về việc xử lý hành vi chế biến hoặc cung cấp, bán thực phẩm “bẩn”

Căn cứ vào Điều 22 Nghị định 115/2018/NĐ-CP được sửa đổi bổ sung bởi khoản 12 Điều 1 Nghị định 124/2021/NĐ-CP quy định vi phạm quy định khác về bảo đảm an toàn thực phẩm trong sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, cung cấp thực phẩm thì cá nhân có hành vi buôn bán, lưu thông trên thị trường sản phẩm thực phẩm không phù hợp với tiêu chuẩn đã công bố, sản phẩm thực phẩm không bảo đảm an toàn sẽ bị xử phạt hành chính với mức phạt tiền có thể lên tới 100.000.000 đồng đối với cá nhân, 200.000.000 đồng đối với tổ chức, hoặc phạt theo giá trị sản phẩm vi phạm (từ 01 đến 07 lần tổng giá trị sản phẩm vi phạm), tùy theo tính chất, mức độ vi phạm. Ngoài ra, còn có thể bị áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả như buộc thu hồi, tiêu hủy thực phẩm, buộc thay đổi mục đích sử dụng hoặc tái chế, buộc chịu mọi chi phí cho việc xử lý ngộ độc thực phẩm, khám, điều trị người bị ngộ độc thực phẩm.

Bên cạnh đó, hành vi chế biến, cung cấp, bán thực thẩm “bẩn” có thể bị truy trách nhiệm hình sự theo Điều 317 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 quy định về “Tội vi phạm quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm” với mức phạt tiền hoặc phạt tù từ 01 năm đến 20 năm tùy theo tính chất, mức độ, hậu quả và giá trị sản phẩm vi phạm.

Trên đây là một số chia sẻ của Công ty Luật TNHH XTVN về vấn đề trên, xin cảm ơn mọi người đã chú ý theo dõi.