Kháng cáo được hiểu là thủ tục tiến hành
sau khi Bản án được tuyên tại phiên tòa sơ thẩm chưa có hiệu lực thi hành ngay,
trong khoảng thời gian 15 ngày kể từ ngày tuyên án nếu không đồng ý với phán
quyết của Bản án sơ thẩm thì các bên có quyền nộp đơn kháng cáo để yêu cầu xét
xử lại ở cấp phúc thẩm.
Kháng cáo hình sự là quyền của bị hại, bị
cáo, đương sự khi không đồng ý với Bản án/Quyết định sơ thẩm, khi xét thấy Bản
án/Quyết định chưa đảm bảo đúng quyền lợi của họ. Khoản 1 Điều 357 Bộ luật tố tụng
hình sự năm 2015 quy định:
Khi có căn cứ xác định Bản án sơ thẩm đã
tuyên không đúng với tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi phạm tội, nhân
thân bị cáo hoặc có tình tiết mới thì Hội đồng xét xử phúc thẩm có quyền sửa Bản
án sơ thẩm như sau:
- Miễn trách nhiệm hình sự hoặc miễn hình
phạt cho bị cáo; không áp dụng hình phạt bổ sung; không áp dụng biện pháp tư
pháp;
- Áp dụng điều, khoản của Bộ luật hình
sự về tội nhẹ hơn;
- Giảm hình phạt cho bị cáo;
- Giảm mức bồi thường thiệt hại và sửa quyết
định xử lý vật chứng;
- Chuyển sang hình phạt khác thuộc loại nhẹ
hơn;
- Giữ nguyên hoặc giảm mức hình phạt tù và
cho hưởng án treo.
Thẩm quyền xét xử của Tòa án cấp phúc thẩm
có thể giảm hình phạt hoặc áp dụng điều khoản Bộ Luật Hình sự về tội nhẹ hơn nếu
kháng cáo có căn cứ pháp luật. Trường hợp kháng cáo của bị cáo không có căn cứ
thì Tòa phúc thẩm nhận định cấp sơ thẩm xử đúng người đúng tội và quyết định
bác đơn kháng cáo, giữ nguyên bản án sơ thẩm.
Sửa bản án sơ thẩm theo hướng không có lợi
cho bị cáo là thẩm quyền của Hội đồng xét xử phúc thẩm, trong phạm vi xét xử của
mình có thể thay đổi nội dung của bản án sơ thẩm theo hướng tăng nặng cho bị
cáo so với tình trạng mà bản án sơ thẩm đã tuyên theo quy định tại khoản 2 Điều
357 Bộ luật tố tụng hình sự. Khác với quyền sửa bản án sơ thẩm theo hướng có lợi
cho bị cáo thì Hội đồng xét xử phúc thẩm chỉ có thể sửa bản án sơ thẩm theo hướng
không có lợi cho bị cáo khi Viện kiểm sát kháng nghị hoặc bị hại kháng cáo bản
án sơ thẩm thì Hội đồng xét xử phúc thẩm có thể:
- Tăng hình phạt, áp dụng điều, khoản của
Bộ luật hình sự về tội nặng hơn; áp dụng hình phạt bổ sung; áp dụng biện pháp
tư pháp;
- Tăng mức bồi thường thiệt hại;
- Chuyển sang hình phạt khác thuộc loại nặng
hơn;
- Không cho bị cáo hưởng án treo.
Như vậy, trong mọi trường hợp nếu chỉ có
kháng cáo của bị cáo thì Tòa án cấp phúc thẩm không thể tuyên một hình phạt nặng
hơn hình phạt mà Tòa án cấp sơ thẩm đã tuyên.