Trung ương đã ban hành Kết luận 137-KL/TW năm 2025, định hướng rõ ràng cho việc sắp xếp lại đơn vị hành chính các cấp và tổ chức chính quyền địa phương theo mô hình hai cấp. Một trong những điểm đáng chú ý là việc bỏ cấp huyện, sáp nhập xã và chấm dứt sử dụng đội ngũ cán bộ không chuyên trách cấp xã. Vậy sau thay đổi này, các trường học, trạm y tế, thôn, tổ dân phố được sắp xếp như thế nào?

Sau đây, là một số nội dung chia sẻ của Luật sư chúng tôi Công ty Luật XTLaw trao đổi về câu hỏi trên như sau:

Theo kế hoạch, việc sáp nhập sẽ dựa trên các tiêu chí cụ thể về dân số, diện tích và điều kiện kinh tế - xã hội của từng địa phương. Mục tiêu là tinh gọn bộ máy hành chính, nâng cao hiệu quả quản lý và tối ưu hóa nguồn lực. Các đơn vị hành chính mới sẽ được tổ chức lại để phù hợp với thực tế, nhưng vẫn đảm bảo quyền lợi và sự thuận tiện cho người dân.

1.      Trường học, trạm y tế vẫn tiếp tục hoạt động

Sau khi chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động, Chính phủ sẽ giao Bộ Nội vụ phối hợp các bộ, ngành liên quan xây dựng, trình Chính phủ sửa đổi, bổ sung, hoặc ban hành mới quy định liên quan đến tổ chức hoạt động của đơn vị sự nghiệp để bảo đảm hoạt động hiệu quả, đáp ứng yêu cầu của người dân. Cụ thể:

Thứ nhất, đối với lĩnh vực giáo dục sẽ giữ nguyên các trường THCS, tiểu học, mầm non công lập và chuyển giao cho chính quyền địa phương cấp xã quản lý. Còn đối với trung tâm giáo dục nghề nghiệp, trung tâm giáo dục thường xuyên thuộc UBND cấp huyện hiện nay sẽ chuyển về Sở Giáo dục và Đào tạo quản lý, tổ chức lại để thực hiện cung ứng dịch vụ theo khu vực liên xã, phường.

Thứ hai, đối với lĩnh vực y tế, duy trì các trạm y tế xã, phường hiện có để đáp ứng yêu cầu chăm sóc sức khoẻ nhân dân trên địa bàn. Căn cứ diện tích, quy mô dân số của đơn vị cấp xã mới, UBND cấp tỉnh có thể tổ chức lại thành 1 đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc UBND cấp xã để thực hiện nhiệm vụ về phòng bệnh và chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân trên địa bàn. Với các trung tâm y tế, bệnh viện đa khoa thuộc UBND cấp huyện hiện nay sẽ chuyển về Sở Y tế quản lý để sắp xếp, tổ chức cung ứng dịch vụ theo khu vực liên xã, phường.

2.      Tổ dân phố, thôn vẫn giữ nguyên, nhưng sẽ được tinh gọn sau

Định hướng cũng nêu rõ việc tiếp tục xác định thôn, tổ dân phố là tổ chức tự quản của cộng đồng dân cư, không phải là cấp hành chính.

Trước mắt giữ nguyên các thôn, tổ dân phố hiện có; sau khi hoàn thành sắp xếp đơn vị hành chính các cấp, Chính phủ sẽ giao Bộ Nội vụ nghiên cứu và hướng dẫn theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền về việc sắp xếp, tổ chức lại thôn, tổ dân phố theo định hướng tinh gọn, phục vụ trực tiếp đời sống của cộng đồng dân cư trên địa bàn.

Trên đây là toàn bộ nội dung giải đáp của Luật sư thuộc Công ty Luật TNHH XTVN về vấn đề trên, xin cảm ơn mọi người đã chú ý theo dõi.