Hoạt động cho thuê phòng trọ là một loại hình kinh doanh bất động sản phổ biến, đặc biệt tại các khu vực tập trung đông dân cư như khu công nghiệp, trường học, bệnh viện, khu đô thị lớn… Mặc dù đây là mô hình đơn giản, không đòi hỏi vốn đầu tư quá lớn, nhưng để hoạt động hợp pháp, chủ thể kinh doanh cần đáp ứng nhiều điều kiện pháp lý. Hãy cùng Luật XTVN tìm hiểu về điều kiện hoạt động kin doanh cho thuê phòng trọ thông qua bài viết dưới đây.

Để hoạt động cho thuê phòng trọ được pháp luật công nhận là hợp pháp và tránh các rủi ro trong quá trình kinh doanh, chủ thể cần tuân thủ một số điều kiện pháp lý nhất định.Vậy điều kiện hoạt động kinh doanh cho thuê phòng trọ là gì?

1.   Có giấy phép đăng ký kinh doanh

Theo quy định tại Luật Doanh nghiệp 2020 và Nghị định 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp, cá nhân hoặc tổ chức muốn kinh doanh cho thuê phòng trọ cần đăng ký kinh doanh dưới hình thức hộ kinh doanh hoặc doanh nghiệp tùy theo quy mô hoạt động.

·  Đối với cá nhân hoặc hộ gia đình kinh doanh quy mô nhỏ, có thể đăng ký hộ kinh doanh tại Phòng Tài chính – Kế hoạch thuộc UBND cấp quận/huyện nơi đặt cơ sở kinh doanh.

·  Trường hợp quy mô lớn hơn, cần thành lập doanh nghiệp và thực hiện đăng ký tại  Sở Tài Chính.

Việc đăng ký kinh doanh không chỉ là yêu cầu bắt buộc để đảm bảo tính hợp pháp mà còn là cơ sở để thực hiện các nghĩa vụ thuế và được pháp luật bảo vệ trong các giao dịch dân sự.

2.   Tuân thủ quy định về phòng cháy chữa cháy (PCCC)

Theo Phụ lục II Nghị định 136/2020/NĐ-CP, nhà trọ thuộc nhóm công trình bắt buộc tuân thủ điều kiện an toàn PCCC nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

·  Nhà trọ cao từ 07 tầng trở lên; hoặc

·  Có tổng khối tích từ 5.000m³ trở lên.

Trong các trường hợp này, thiết kế công trình phải được thẩm duyệt về PCCC bởi cơ quan công an có thẩm quyền trước khi thi công và vận hành.

Đối với các cơ sở không thuộc diện thẩm duyệt, chủ cơ sở vẫn cần trang bị các thiết bị PCCC cơ bản như bình chữa cháy, hệ thống báo cháy, lối thoát hiểm, đèn chỉ dẫn, và có phương án xử lý cháy nổ tại chỗ. Đây không chỉ là biện pháp đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản mà còn là trách nhiệm pháp lý khi xảy ra sự cố.

3.   Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ lưu trú

Căn cứ theo Luật Du lịch 2017 và các văn bản hướng dẫn, nhà trọ được xếp vào nhóm cơ sở lưu trú du lịch, do đó nếu hoạt động với mục đích kinh doanh lưu trú, chủ nhà trọ cần đăng ký và được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh lưu trú bởi cơ quan quản lý du lịch cấp quận/huyện.

Điều kiện để được cấp bao gồm:

• Có cơ sở vật chất đạt chuẩn về phòng ở, khu vệ sinh, cấp thoát nước, ánh sáng, thông gió;
• Đảm bảo an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, an toàn cháy nổ;
• Có quy định nội quy rõ ràng, niêm yết công khai giá cả và các dịch vụ

4.      Các điều kiện khác

Ngoài các điều kiện đã nêu, chủ kinh doanh phòng trọ có thể cần lưu ý thêm một số thông tin quan trọng sau:

·       Đăng ký tạm trú cho người thuê phòng: Theo quy định tại Luật Cư trú 2020, chủ nhà trọ có trách nhiệm thông báo cư trú cho người thuê và đăng ký tạm trú với Công an xã/phường nơi đặt nhà trọ. Việc này phải được thực hiện trong vòng 12 giờ (đối với khu vực thành phố)hoặc 24 giờ (đối với khu vực nông thôn) kể từ khi người thuê đến ở. Không thực hiện đăng ký tạm trú có thể bị xử phạt hành chính theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP với mức phạt từ 300.000 – 500.000 đồng cho mỗi trường hợp vi phạm.

• Đảm bảo quyền sở hữ hợp pháp đối với tài sản cho thuê: Chủ thể kinh doanh phải có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu trài sản gắn liền với đất đối với công trình cho thuê hoặc có hợp đồng thuê hợp pháp với chủ sở hữu kèm theo quyền cho thuê lại. Đây là điều kiện bắt buộc để đảm bảo tính hợp pháp của giao dịch thuê phòng trọ và để chứng minh quyền khai thác kinh doanh hợp pháp khi có tranh chấp.
• Công khai giá thuê và các khoản phí dịch vụ: Ngoài các điều kiện về an ninh và an toàn, chủ nhà trọ cần minh bạch về giá thuê phòng, các khoản phí đi kèm như tiền điện, nước, vệ sinh và không được tính thêm các khoản phí trái phép. Thông tin này phải được công khai, thông báo đến người thuê để đảm bảo sự minh bạch và tránh các tranh chấp không đáng có. Các mức giá điện – nước được áp dụng cho người thuê trọ phải phù hợp với khung giá Nhà nước ban hành, nếu không tuân thủ có thể bị xử phạt theo Nghị định 134/2013/NĐ-CP.
• Đảm bảo tiêu chuẩn an toàn vệ sinh: Cơ sở kinh doanh phòng trọ phải đáp ứng yêu cầu về vệ sinh môi trường: hệ thống cấp thoát nước, khu vệ sinh chung, rác thải sinh hoạt cần được thu gom và xử lý theo quy định tại Luật Bảo vệ môi trường 2020.Ngoài ra, nhà trọ phải đảm bảo không ảnh hưởng đến trật tự đô thị, tiếng ồn, ánh sáng; phải duy trì môi trường sống an toàn, lành mạnh cho người thuê, nhất là trong các khu dân cư đông đúc.

Kinh doanh nhà trọ là hoạt động có nhiều tiềm năng và đem lại lợi nhuận ổn định, tuy nhiên, để tránh các rủi ro pháp lý, chủ thể kinh doanh cần tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật nêu trên. Việc đầu tư đúng từ khâu đăng ký, điều kiện cơ sở vật chất, đến quản lý cư trú sẽ không chỉ đảm bảo hoạt động hợp pháp mà còn tạo dựng uy tín, tăng khả năng cạnh tranh bền vững trên thị trường.

Trên đây là toàn bộ trao đổi của Luật XTVN về điều kiện hoạt động kinh doanh cho thuê phòng trọ. Nếu quý khách hàng là chủ nhà trọ hoặc đang có kế hoạch đầu tư vào mô hình cho thuê phòng trọ và cần hỗ trợ tư vấn pháp lý, Luật XTVN luôn sẵn sàng đồng hành để rà soát, hoàn thiện hồ sơ, thủ tục cũng như xây dựng mô hình kinh doanh phù hợp quy định pháp luật.