Giáo dục luôn là lĩnh vực được quan tâm đặc biệt trong xã hội, không chỉ vì tầm quan trọng của nó đối với sự phát triển của mỗi cá nhân mà còn vì sự ảnh hưởng sâu rộng đến sự phát triển của cả cộng đồng. Những năm qua, việc dạy thêm, học thêm đã trở thành một vấn đề nhạy cảm và cần phải có các quy định cụ thể để tránh tình trạng lạm dụng, gây áp lực cho học sinh và phụ huynh. Thông tư số 28/2024/TT-BGDĐT, quy định nội dung thanh tra chuyên ngành đối với các cơ sở giáo dục. Các quy định này không chỉ tác động đến công tác giảng dạy mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến việc xã hội hóa giáo dục và quản lý các hoạt động dạy thêm, học thêm. Hãy cùng Luật XTVN tìm hiểu một số nội dung đáng chú ý qua bài viết dưới đây.

1.      Từ 10/02/2025 sẽ thanh tra việc quản lý dạy thêm, học thêm

Thông tư số 28/2024/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa ban hành có hiệu lực thi hành từ ngày 10/2/2025 quy định cụ thể quy định nội dung thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực giáo dục và thanh tra nội bộ trong cơ sở giáo dục. Trong đó nhấn mạnh việc thanh tra công tác quản lý dạy thêm, học thêm, bên cạnh nhiều nội dung quan trọng khác nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và đảm bảo sự minh bạch trong hoạt động của các cơ sở giáo dục.

Vấn đề dạy thêm, học thêm từ lâu đã trở thành một hiện tượng phổ biến, gây nhiều tranh cãi trong xã hội. Dù được xem là nhu cầu chính đáng của học sinh và phụ huynh, việc tổ chức dạy thêm không đúng quy định có thể dẫn đến tình trạng lạm thu, gây áp lực tài chính cho gia đình học sinh và ảnh hưởng đến công bằng giáo dục.

Căn cứ Khoản 4 Điều 7 Thông tư 28/2024/TT-BGDĐT quy định rõ “công tác xã hội hóa giáo dục, quản lý dạy thêm, học thêm” là một trong các nội dung thanh tra chuyên ngành đối với cơ sở giáo dục mầm non, cơ sở giáo dục phổ thông và cơ sở giáo dục thường xuyên

Theo đó, nguyên tắc hoạt động thanh tra chuyên ngành, thanh tra nội bộ là tuân thủ quy định của pháp luật, bảo đảm chính xác, khách quan, trung thực, công khai, dân chủ, kịp thời; không trùng lặp về phạm vi, đối tượng, nội dung, thời gian thanh tra giữa các cơ quan thực hiện chức năng thanh tra; không làm cản trở hoạt động bình thường của cơ quan, tổ chức và cá nhân là đối tượng thanh tra; gắn với việc thực hiện nhiệm vụ về chuyên môn, nghiệp vụ, trách nhiệm quản lý nhà nước về giáo dục. Công tác thanh tra cũng phải gắn với việc thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, đảm bảo trách nhiệm quản lý nhà nước về giáo dục, đồng thời giúp phát hiện và xử lý kịp thời những vi phạm, hạn chế các tiêu cực có thể xảy ra trong hệ thống giáo dục.

2.      Trách nhiệm của các cơ quan trong quản lý dạy thêm, học thêm tại địa phương

Bên cạnh Thông tư 28/2024/TT-BGDĐT, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư số 29/2024/TT-BGDĐT có hiệu lực từ ngày 14/02/20, trong đó quy định cụ thể về trách nhiệm của các cơ quan trong công tác quản lý dạy thêm, học thêm như sau:

Đối với trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh: Chịu trách nhiệm quản lý hoạt động dạy thêm, học thêm tại địa phương; Ban hành quy định về dạy thêm, học thêm của địa phương, bao gồm các nội dung chủ yếu sau: Trách nhiệm của Ủy ban nhân dân các cấp, các cơ quan quản lí giáo dục và các cơ quan liên quan trong việc thực hiện quy định về dạy thêm, học thêm; Việc quản lí và sử dụng kinh phí tổ chức dạy thêm, học thêm; Công tác thanh tra, kiểm tra và xử lí vi phạm; Chỉ đạo việc thanh tra, kiểm tra hoạt động dạy thêm, học thêm trên địa bàn quản lí; xử lí vi phạm theo quy định của pháp luật.

Đối với trách nhiệm của Sở Giáo dục và Đào tạo: Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tham mưu Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành quy định về dạy thêm, học thêm của địa phương; Hướng dẫn, tổ chức thực hiện quy định về dạy thêm, học thêm cho các nhà trường, các tổ chức và cá nhân liên quan thuộc phạm vi quản lí trên địa bàn; Tổ chức hoặc phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức thanh tra, kiểm tra hoạt động dạy thêm, học thêm trên địa bàn quản lí; xử lí theo thẩm quyền hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền xử lí vi phạm.

Đối với trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp huyện: Chịu trách nhiệm quản lí hoạt động dạy thêm, học thêm trên địa bàn; Hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện quy định về dạy thêm, học thêm trên địa bàn; xử lí hoặc kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền xử lí vi phạm; Chỉ đạo Ủy ban nhân dân cấp xã thực hiện giám sát, kiểm tra việc tuân thủ quy định của pháp luật về thời giờ làm việc, giờ làm thêm và các quy định của pháp luật về an ninh, trật tự, an toàn, vệ sinh môi trường, phòng chống cháy nổ của các tổ chức, cá nhân dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường trên địa bàn.

Đối với trách nhiệm của Phòng Gi áo dục và Đào tạo: Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan thực hiện việc quản lí dạy thêm, học thêm trên địa bàn; Hướng dẫn, tổ chức thực hiện quy định về dạy thêm, học thêm cho các nhà trường, các tổ chức và cá nhân liên quan thuộc phạm vi quản lí; Tổ chức hoặc phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức kiểm tra hoạt động dạy thêm, học thêm trên địa bàn quản lí; xử lí theo thẩm quyền hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền xử lí vi phạm.

Đối với trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp xã: Phối hợp với Phòng Giáo dục và Đào tạo và các cơ quan liên quan quản lí việc thực hiện quy định về dạy thêm, học thêm trên địa bàn; Thực hiện chỉ đạo của Ủy ban nhân dân cấp huyện.

3.      Nguyên tắc dạy thêm, học thêm từ ngày 14/02/2025

Theo Điều 3 Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT quy định nguyên tắc dạy thêm, học thêm bao gồm:

- Dạy thêm, học thêm chỉ được tổ chức khi học sinh, học viên (sau đây gọi chung là học sinh) có nhu cầu học thêm, tự nguyện học thêm và được cha mẹ hoặc người giám hộ (sau đây gọi chung là cha mẹ học sinh) đồng ý. Nhà trường, tổ chức, cá nhân tổ chức dạy thêm, học thêm không được dùng bất cứ hình thức nào để ép buộc học sinh học thêm.

- Nội dung dạy thêm, học thêm không trái với quy định của pháp luật Việt Nam, không mang định kiến về sắc tộc, tôn giáo, nghề nghiệp, giới, địa vị xã hội. Không cắt giảm nội dung dạy học theo kế hoạch giáo dục của nhà trường để đưa vào dạy thêm.

- Việc dạy thêm, học thêm phải góp phần phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh; không làm ảnh hưởng đến việc tổ chức thực hiện chương trình giáo dục của nhà trường và việc thực hiện chương trình môn học của giáo viên.

- Thời lượng, thời gian, địa điểm và hình thức tổ chức dạy thêm, học thêm phải phù hợp với tâm sinh lí lứa tuổi, bảo đảm sức khoẻ của học sinh; tuân thủ quy định của pháp luật về thời giờ làm việc, giờ làm thêm và các quy định của pháp luật về an ninh, trật tự, an toàn, vệ sinh môi trường, phòng chống cháy nổ tại khu vực có lớp dạy thêm, học thêm.

Các quy định mới trong Thông tư số 28/2024 và Thông tư số 29/2024 phản ánh sự quan tâm sâu sắc của Bộ Giáo dục và Đào tạo đối với việc cải thiện chất lượng giáo dục và việc quản lý các hoạt động giáo dục ngoài giờ học chính thức. Việc siết chặt hoạt động dạy thêm, học thêm sẽ giúp giảm bớt tình trạng lạm dụng dạy thêm và đảm bảo chất lượng giáo dục cho học sinh.

Hơn nữa, các quy định về thanh tra và kiểm tra sẽ góp phần nâng cao tính minh bạch và công bằng trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục, đồng thời giúp các cơ sở giáo dục thực hiện đúng các nghĩa vụ pháp lý của mình.

Các cơ sở giáo dục và giáo viên cần hiểu rõ các quy định mới để đảm bảo tuân thủ và thực hiện đúng pháp luật, từ đó góp phần nâng cao chất lượng dạy và học trong nền giáo dục Việt Nam. Luật XTVN khuyến nghị các cơ sở giáo dục, giáo viên và phụ huynh chủ động tìm hiểu các thông tư này để đảm bảo hoạt động giáo dục diễn ra trong khuôn khổ pháp lý và hướng tới mục tiêu phát triển giáo dục bền vững.