(Câu chuyện dựa trên vụ việc có thật, tên thật của những người có liên quan trong vụ việc đã được thay đổi nhằm bảo vệ bí mật đời tư cá nhân).

Ngày 15/05/2023, chúng tôi tiếp một khách hàng với tâm trạng rối bời, lo lắng đến Công ty Luật TNHH XTVN (Sau đây gọi tắt là XTLaw) để nhờ Luật sư tư vấn, hỗ trợ.

Chị D và chồng (anh K) đã ly hôn, theo Bản án đã có hiệu lực pháp luật thì chị D là người có quyền trực tiếp nuôi dưỡng và chăm sóc con, tuy nhiên sau khi Bản án có hiệu lực pháp luật anh K cố tình không cho chị tiếp xúc, thăm gặp và đón con về. Chính vì vậy, chị suy sụp không còn cách giải quyết, sau khi được chúng tôi tư vấn, hỗ trợ, tham gia bảo vệ trong quá trình giải quyết thì đến nay chị đã đón được con về nuôi dưỡng, người chồng cũ cũng không còn căng thẳng, hai bên cùng đồng ý để chăm sóc cháu bé. Câu chuyện của chị được tóm lược như sau:

Năm 2019, chị C.T.T.D (28 tuổi) anh Đ.T.K (32 tuổi) kết hôn và cùng sinh sống làm việc tại huyện Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh, đến tháng 8/2020 chị D có sinh cháu trai tên là Đ.M.H là con chung của hai vợ chồng. Trong thời gian chung sống hai người bắt đầu nảy sinh nhiều mâu thuẫn, không tìm được tiếng nói chung. Khi mâu thuẫn được đẩy đến đỉnh điểm, không thể tiếp tục chung sống, chị D đã đã đưa cháu H về nhà ông bà ngoại sinh sống và nộp Đơn khởi kiện ly hôn đơn phương đến Tòa án nhân dân huyện Bình Liêu. Trong khoảng thời gian chờ Tòa án nhân dân huyện Bình Liêu thụ lý giải quyết Đơn khởi kiện, anh K thường xuyên đến thăm con tại nhà bố mẹ đẻ của chị D cũng như thường xuyên đến trường mẫu giáo mà cháu H theo học để đón cháu.

Trong thời gian đầu anh K có thường xuyên gọi điện thoại hoặc nhắn tin cho chị D về việc đến thăm con hoặc đón con đi chơi, chị D cũng không hề ngăn cản việc này. Tuy nhiên, một thời gian sau anh K thường xuyên đưa cháu H về nhà nội chơi qua đêm mà không báo với chị D.

Ngày 12/11/2022, anh K đã tự ý đưa cháu H về nhà ông bà nội và nói từ nay trở đi cháu H sẽ về sống với anh K. Khi chị D đến nhà anh K để đón cháu H thì anh K đã không cho chị D vào nhà và ngăn cấm chị D tiếp xúc hay thăm gặp cháu H.

Ngày 15/01/2023, Tòa án nhân dân huyện Bình Liêu đã đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm, theo đó Tòa án đã chấp nhận yêu cầu ly hôn của chị D và tuyên chị D sẽ là người trực tiếp nuôi dưỡng và chăm sóc cháu H sau khi ly hôn với anh K.

Tuy nhiên, sau khi Bản án của Tòa án nhân dân huyện Bình Liêu có hiệu lực pháp luật anh K vẫn không giao cháu H cho chị D chăm sóc. Bên cạnh đó, còn cố tình ngăn cản chị D đến thăm con, chửi bới và có nhiều lời lẽ xúc phạm chị D trước mặt con.

Vì không thể làm gì để đón con về, ngày 15/05/2023 chị C.T.T.D đã đến XTLaw để được Luật sư tư vấn, hỗ trợ tham gia bảo vệ trong quá trình giải quyết vụ việc. Ngay sau đó, XTLaw đã cử Luật sư trực tiếp tham gia tư vấn, hỗ trợ cho chị D trong quá trình giải quyết, cùng với chị D làm việc trực tiếp với anh K. Luật sư đã tư vấn và hướng dẫn chị D soạn Đơn đề nghị Thi hành án theo yêu cầu gửi đến Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bình Liêu để đề nghị cơ quan Thi hành án tiến hành thi hành án Bản án của Tòa án nhân dân huyện bình Liêu.

Trong quá trình thi hành án, Luật sư của XTLaw đã đồng hành cùng chị D tham gia nhiều buổi tiếp xúc làm việc với anh K và gia đình anh K. Qua quá trình tiếp xúc làm việc, động viên cũng như giải thích các quy định của pháp luật của Luật sư, anh K đã đồng ý để chị D đón cháu H về để chăm sóc nuôi dưỡng và chị D cũng cam kết không ngăn cản việc thăm nom của anh K đối với cháu H.

Từ câu chuyện trên có thể thấy: Thông qua sự tư vấn, hỗ trợ của Luật sư chị D đã có thể đón cháu H về để chăm sóc, nuôi dưỡng theo Bản án mà Tòa án nhân dân huyện Bình Liêu đã tuyên, còn anh K vẫn có thể thường xuyên đến thăm nom cháu D và đặc biệt đã không thực hiện những hành vi vi phạm pháp luật.

Vậy theo quy định của pháp luật hành vi không chấp hành Bản án hoặc Quyết định của Tòa án nhân dân có thẩm quyền thì sẽ bị xử lý thế nào?

Theo quy định tại Điều 380 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi và bổ sung năm 2017 quy định về Tội không chấp hành bản án thì:

“1. Người nào có điều kiện mà không chấp hành bản án hoặc quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật mặc dù đã bị áp dụng biện pháp cưỡng chế theo quy định của pháp luật hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm:

a) Chống lại chấp hành viên hoặc người đang thi hành công vụ;

b) Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt;

c) Tẩu tán tài sản.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng.”.

Như vậy, người nào có hành vi không chấp hành Bản án, quyết định của Tòa án nhân dân có thẩm quyền đã có hiệu lực pháp luật mặc dù đã bị áp dụng biện pháp cưỡng chế hoặc đã bị xử phạm hành chính thì có thể bị xử phạt tối đa đến 05 năm tù giam.