Công chứng, chứng thực là một công cụ hữu ích giúp phòng ngừa rủi ro, tranh chấp, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên khi tham gia hợp đồng, giao dịch. Công chứng, chứng thực góp phần nâng cao sự an toàn pháp lý cho các giao dịch, hợp đồng. Khi những hợp đồng, giao dịch bắt buộc phải công chứng, chứng thực nhưng không thực hiện, thì hợp đồng giao dịch đó sẽ bị vô hiệu.

1.             Công chứng là gì? Hợp đồng dân sự có cần công chứng không?

Công chứng là việc công chứng viên của một tổ chức hành nghề công chứng chứng nhận tính xác thực, hợp pháp của hợp đồng, giao dịch dân sự khác bằng văn bản (sau đây gọi là hợp đồng, giao dịch), tính chính xác, hợp pháp, không trái đạo đức xã hội của bản dịch giấy tờ, văn bản từ tiếng Việt sang tiếng nước ngoài hoặc từ tiếng nước ngoài sang tiếng Việt (sau đây gọi là bản dịch) mà theo quy định của pháp luật phải công chứng hoặc cá nhân, tổ chức tự nguyện yêu cầu công chứng.

Hợp đồng dân sự là sự thoả thuận của các bên về việc xác lập, chấm dứt hoặc thay đổi quyền, nghĩa vụ dân sự. Căn cứ theo khoản 2 Điều 119 Bộ luật Dân sự có quy định:

"Nếu như luật quy định giao dịch dân sự được lập và thể hiện bằng văn bản phải được công chứng hoặc chứng thực thì cần thực hiện theo quy định đó."

Không phải tất cả các loại hợp đồng dân sự đều phải công chứng mà chỉ có những loại hợp đồng dân sự pháp luật quy định phải công chứng hay chứng thực thì mới có giá trị pháp lý thì mới cần thực hiện công chứng hợp đồng.

2.             Tổng hợp các loại hợp đồng dân sự bắt buộc phải công chứng:

Theo pháp luật hiện hành, những loại hợp đồng bắt buộc phải công chứng mới có hiệu lực bao gồm:

Như vậy, ngoài những loại hợp đồng dân sự bắt buộc phải công chứng hay chứng thực bên trên thì tất cả các loại hợp đồng dân sự còn lại (không thuộc các trường hợp bắt buộc công chứng, chứng thực) đều không cần công chứng hay chứng thực. Nếu hợp đồng phải công chứng hay chứng thực mà các bên tham gia hợp đồng không thực hiện thì hợp đồng đó sẽ bị vô hiệu và không có giá trị pháp lý.