Luật Đất đai số 31/2024/QH15 được Quốc hội khóa XV thông qua ngày 18/01/2024 chính thức có hiệu lực thi hành vào ngày 01/01/2025, đã có nhiều điểm mới nhằm thể chế hóa toàn diện các chủ trương, chính sách của Đảng, nghị quyết của Quốc hội, đồng thời tháo gỡ những vướng mắc được rút ra trong tổng kết thực tiễn việc tổ chức thi hành Luật Đất đai năm 2013. Một trong những điểm mới ở đây là về điều kiện tách thửa đất. Hãy cùng Công ty Luật TNHH XTVN tìm hiểu vấn đề này qua bài viết dưới đây:

Luật Đất đai năm 2013 không quy định cụ thể về điều kiện tách thửa đất mà theo Điều 75 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP được bổ sung bởi khoản 23 Điều 1 Nghị định số 148/2020/NĐ-CP quy định, như sau: “Ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng và điều kiện cụ thể tại địa phương để quy định cụ thể điều kiện tách thửa đất, điều kiện hợp thửa đất theo từng loại đất và diện tích tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất.”

Đến Luật Đất đai năm 2024 đã bổ sung quy định về nguyên tắc, điều kiện tách thửa đất tại Điều 220. Việc bổ sung quy định về điều kiện tách thửa đất tại Luật Đất đai năm 2024 là điều cần thiết, với việc cụ thể hóa các, điều kiện trong Luật như vậy sẽ tạo được nền tảng pháp lý quan trọng, từ đó giúp cho việc tách thửa đất sẽ được thực hiện hiệu quả, an toàn, đầy đủ trên cơ sở phù hợp với tinh thần pháp luật đề ra.

Trước tiên, có thể hiểu việc tách thửa đất là việc thực hiện thủ tục phân chia quyền sử dụng và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất thành nhiều phần đất khác nhau. Tương tự, tách thửa đất có thể được hiểu là việc gộp nhiều phần đất nằm liền kề nhau của một chủ sở hữu thành một quyền sử dụng đất chung. Theo Điều 220 Luật Đất đai năm 2024 quy định tách thửa đất phải đảm bảo các điều kiện như sau:

-       Thửa đất có nhu cầu tách thửa, hợp thửa đã được cấp một trong những loại giấy chứng nhận như:

+ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

+ Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở

+ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất

+ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất

-       Thửa đất vẫn còn thời hạn sử dụng

-       Đất không thuộc diện bị tranh chấp, kê biên để đảm bảo thi hành án, không bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời của các cơ quan có thẩm quyền. Trong trường hợp đất thuộc trường hợp tranh chấp nhưng xác định được phạm vi diện tích, ranh giới đang tranh chấp thì thì phần còn lại của thửa đất đó vẫn được phép thực hiện việc tách thửa, hợp thửa đất.

-       Bảo đảm phải có lối đi được kết nối với đường giao thông công cộng hiện có. Đồng thời cũng phải đảm bảo được việc cấp, thoát nước và nhu cầu cần thiết khác một cách hợp lý. Trong trường hợp dành một phần diện tích của thửa đất hoặc thửa đất có đất ở và đất khác trong cùng thửa đất để làm lối đi, thì khi tách thửa, hợp thửa đất sẽ không phải thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất đối với phần diện tích được sử dụng để làm lối đi đó.

Bên cạnh những nguyên tắc, điều kiện đã nêu ở trên, người sử dụng đất khi có nhu cầu muốn tách thửa đất thì còn phải đáp ứng được các điều kiện khác như sau:

-       Những thửa đất sau khi thực hiện tách thửa phải đảm bảo được diện tích tối thiểu với loại đất đó theo quy định của UBND cấp tỉnh. Trường hợp thửa đất được tách có diện tích nhỏ hơn so với quy định thì phải thực hiện đồng thời việc hợp thửa với thửa đất liền kề.

-       Trường hợp chuyển mục đích sử dụng một phần thửa đất thì thực hiện tách thửa, diện tích tối thiểu của thửa đất sau khi tách phải bằng hoặc lớn hơn diện tích tối thiểu của loại đất sau khi chuyển mục đích sử dụng. Đối với thửa đất có đất ở và đất khác thì không bắt buộc thực hiện tách thửa khi chuyển mục đích sử dụng một phần thửa đất, trừ trường hợp người sử dụng đất có nhu cầu tách thửa.

-       Trường hợp phân chia quyền sử dụng đất được phân chia theo bản án, quyết định của Tòa án mà việc phân chia không bảo đảm được các điều kiện, diện tích, kích thước tách thửa theo quy định thì không được phép thực hiện tách thửa.

Thêm vào nữa, những quy định cụ thể về điều kiện và diện tích tối thiểu của việc tách thửa, hợp thửa đất đối với từng loại đất sẽ được Ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ dựa trên những yếu tố sau đây:

-         Tất cả những nguyên tắc, điều kiện như đã nêu trên.

-         Quy định pháp luật khác có liên quan.

-         Phong tục, tập quán của địa phương.

Như vậy, theo quy định của Luật đất đai năm 2024, những điều kiện mà người sử dụng đất buộc phải đáp ứng được nếu muốn thực hiện việc tách thửa, hợp thửa đất từ ngày 01/01/2025.

Trên đây là những trao đổi của Luật XTVN về các quy định mới về điều kiện tách thửa đất theo quy định của Luật Đất đai năm 2024.