Mới đây, Chính phủ đã đưa ra nội dung quan trọng liên quan đến việc chấm dứt áp dụng hình thức thuế khoán với hộ kinh doanh từ năm 2026 khiến nhiều người quan tâm. Vậy quy định liên quan đến xóa bỏ thuế khoán như thế nào? Hộ kinh doanh sẽ phải thực hiện nộp thuế ra sao? Mời bạn đọc cùng tìm hiểu bài viết dưới đây.

1.      Thuế khoán là gì?

Theo khoản 7, 9 Điều 3 Thông tư 40/2021/TT-BTC có quy định như sau:

- Phương pháp khoán là phương pháp tính thuế theo tỷ lệ trên doanh thu khoán do cơ quan thuế xác định để tính mức thuế khoán theo quy định tại Điều 51 Luật Quản lý thuế 2019.

- Mức thuế khoán là tiền thuế và các khoản thu khác thuộc ngân sách nhà nước phải nộp của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán do cơ quan thuế xác định theo quy định tại Điều 51 Luật Quản lý thuế 2019.

Dựa vào các quy định trên, có thể hiểu thuế khoán là loại thuế tính theo tỷ lệ trên doanh thu khoán do cơ quan thuế xác định, áp dụng đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán.

2.      Dự kiến xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh từ năm 2026

Tại kỳ họp của Trung Ương vừa qua đã ban hành Nghị quyết 68 có nội dung ghi nhận: yêu cầu chấm dứt thuế khoán chậm nhất trong năm 2026 và thúc đẩy số hóa, đơn giản hóa quy trình kế toán – thuế – bảo hiểm để khuyến khích chuyển đổi hộ kinh doanh lên doanh nghiệp.

Trước đó, tại nội dung dự thảo Nghị định 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ cũng đã đưa ra quy định từ ngày 1/7/2026, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh sẽ không còn áp dụng phương pháp khoán thuế. Thay vào đó, các đối tượng này sẽ thực hiện nghĩa vụ thuế theo quy định chung của pháp luật về quản lý thuế, tức là dựa trên kê khai và hóa đơn điện tử, tạo điều kiện cho cơ quan thuế giám sát sát thực hơn doanh thu, chi phí và lợi nhuận.

Ngoài ra tại dự thảo Nghị định cũng quy định các hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ đồng/năm trở lên sẽ không còn được áp dụng thuế khoán, mà sẽ phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Có thể thấy, hình thức khoán tuy đơn giản, dễ thực hiện và phù hợp với mô hình kinh doanh nhỏ lẻ, nhưng lại tiềm ẩn nhiều bất cập. Từ đó, dẫn đến việc khó kiểm soát các hoạt động kinh doanh trên thực tế thực tế, còn người nộp thuế thì sẽ không minh bạch hóa hoạt động kinh doanh.

3.      Lợi ích của xóa bỏ thuế khoán đối với hộ kinh doanh

Việc xóa bỏ thuế khoán là một bước tiến quan trọng trong cải cách chính sách thuế, mang lại nhiều lợi ích thiết thực không chỉ cho công tác quản lý nhà nước mà còn cho chính các hộ kinh doanh. Cụ thể:

- Thứ nhất: Góp phần minh bạch hóa hoạt động kinh doanh và công bằng trong thực hiện nghĩa vụ thuế

Thuế khoán vốn là hình thức thu theo phương pháp ước tính, dễ dẫn đến sự thiếu minh bạch, bất bình đẳng giữa các hộ kinh doanh. Cùng quy mô nhưng hộ này có thể bị áp thuế cao, hộ khác lại thấp – tạo ra dư địa cho "thỏa thuận ngầm", làm méo mó môi trường kinh doanh.

Việc chuyển sang hình thức kê khai theo doanh thu thực tế giúp đảm bảo nguyên tắc: "doanh thu cao nộp thuế cao, doanh thu thấp nộp thuế thấp" – đúng bản chất của nghĩa vụ thuế, tăng tính công bằng và giảm thiểu tiêu cực trong thu thuế.

- Thứ hai: Khuyến khích hộ kinh doanh phát triển bền vững và hội nhập vào nền kinh tế chính thức

Chấm dứt thuế khoán đồng nghĩa với việc các hộ kinh doanh buộc phải minh bạch doanh thu, xuất hóa đơn, ghi sổ sách kế toán – qua đó từng bước tiếp cận với chuẩn mực quản trị doanh nghiệp nhỏ, tạo điều kiện phát triển bài bản, đủ điều kiện mở rộng quy mô và tiếp cận các nguồn vốn chính thức.

- Thứ ba: Phù hợp với xu hướng ứng dụng công nghệ và quản lý thuế hiện đại

Trong bối cảnh kinh tế số, việc sử dụng hóa đơn điện tử, máy tính tiền, phần mềm kê khai thuế không còn là rào cản. Phần lớn hộ kinh doanh đã có điện thoại thông minh, đủ điều kiện tiếp cận công cụ hỗ trợ kê khai, nộp thuế điện tử một cách dễ dàng.

Việc xóa bỏ thuế khoán chính là bước thể chế hóa quan trọng để đưa công tác quản lý thuế tiệm cận với thực tiễn số hóa, quản lý dựa trên dữ liệu thực – một nền tảng quan trọng để xây dựng hệ thống thuế công bằng, minh bạch và hiện đại.

- Thứ tư: Nuôi dưỡng nguồn thu ngân sách trong dài hạn

Mặc dù việc chuyển đổi sang kê khai có thể làm giảm thu ngân sách trong ngắn hạn, nhưng về lâu dài, khi hộ kinh doanh hoạt động hiệu quả, minh bạch hơn, quy mô lớn hơn, nguồn thu sẽ ổn định và bền vững hơn. Chính sách thuế không chỉ để thu mà còn phải nuôi dưỡng nguồn thu – và xóa bỏ thuế khoán là minh chứng cụ thể cho tinh thần đó.

- Thứ năm: Giảm gánh nặng hành chính, chi phí không chính thức

Dưới mô hình thuế khoán, nhiều hộ kinh doanh đối mặt với chi phí "ngoài sổ sách", phát sinh tiêu cực trong khâu áp thuế. Khi chuyển sang phương pháp kê khai, với sự hỗ trợ của công nghệ và hướng dẫn cụ thể từ cơ quan thuế, gánh nặng hành chính giảm rõ rệt, chi phí không chính thức gần như bị triệt tiêu, tạo điều kiện cho hộ kinh doanh tập trung vào hoạt động sản xuất, kinh doanh thực chất.

4.      Hộ kinh doanh phải thực hiện nộp thuế như thế nào?

Tại khoản 8 Điều 1 dự thảo Nghị định 70/2025/NĐ-CP  có hiệu lực từ 01/6/2025 có quy định từ ngày 01/6/2025, hộ kinh doanh có doanh thu từ 01 tỷ/năm và thuộc các nhóm ngành nghề như: ăn uống, nhà hàng, khách sạn, siêu thị, bán lẻ… sẽ phải xuất hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối dữ liệu với cơ quan thuế, không còn phải nộp thuế theo phương pháp khoán.

Theo quy định hiện hành tại Thông tư 40/2021/TT-BTC, hộ kinh doanh có thể nộp thuế theo phương pháp kê khai và phương pháp khoán. Vì vậy, trong trường hợp bỏ thuế khoán, hộ kinh doanh có thể sẽ phải nộp thuế theo phương pháp kê khai và phải xuất hóa đơn điện tử khi thực hiện bán hàng.

 Trên đây là những nội dung XTLaw trao đổi về bài viết “Dự kiến xóa bỏ thuế khoán đối với Hộ kinh doanh từ năm 2026”,  khách hàng cần được tư vấn pháp luật liên hệ ngay tới XTLaw qua Hotline 0969896148!