Trong thực tế, có những tình huống người dân, vì nghi ngờ hoặc tranh chấp cá nhân, đã tự ý thực hiện các hành vi như khám xét, giam giữ người trái pháp luật hoặc có hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác. Một trong những sự việc điển hình xảy ra gần đây là việc hai thợ makeup bị một nhóm người phụ nữ (là người thân của chú rể) nghi ngờ lấy cắp tiền và bị khám xét người và tài sản. Các hành vi này không chỉ vi phạm quyền lợi hợp pháp của người khác mà còn có thể dẫn đến những hậu quả pháp lý nghiêm trọng, trong đó có thể cấu thành các tội danh như tội giam giữ người trái pháp luật, tội xúc phạm danh dự, nhân phẩm hoặc tội làm nhục người khác. Dưới đây là phân tích chi tiết các tội danh liên quan đến hành vi trên.

1.  Tội bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật

Theo quy định tại Điều 157 Bộ luật Hình sự 2015, tội giam giữ người trái pháp luật là hành vi trái phép, xâm phạm quyền tự do cá nhân của công dân, bắt giữ hoặc tạm giam một người mà không có sự đồng ý của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Tội này được xác định là một trong những hành vi xâm phạm nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.

Trong trường hợp này, nếu nhóm người này nghi ngờ hai thợ makeup lấy cắp tiền và tự ý giữ họ lại trong nhà để khám xét hoặc không cho phép họ rời đi, thì hành vi này có thể cấu thành tội bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật. Việc giam giữ trái phép, dù trong thời gian ngắn hay dài, đều là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Cụ thể, tại khoản 1 Điều 157 Bộ luật Hình sự quy định rõ: “Người nào bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 153 và Điều 377 của Bộ luật này, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.”.

Mức án đối với tội giam giữ người trái pháp luật có thể rất nghiêm trọng. Nếu hành vi giam giữ dưới 24 giờ, người phạm tội có thể bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Tuy nhiên, nếu hành vi giam giữ kéo dài hơn hoặc có hành vi tàn nhẫn, thì mức hình phạt có thể tăng lên từ 2 năm đến 12 năm tù giam. Trong trường hợp này, nếu nhóm người này chỉ giữ hai thợ makeup để kiểm tra mà không có sự đồng ý của họ và không có sự tham gia của cơ quan công an, đó có thể được coi là hành vi giam giữ người trái phép.

2. Tội làm nhục người khác

Theo Điều 155 Bộ luật Hình sự 2015, tội làm nhục người khác bao gồm những hành vi công khai bôi nhọ, làm tổn hại đến danh dự, nhân phẩm của người khác thông qua lời nói, hành động hoặc các hình thức khác. Nếu nhóm người này trong tình huống này đã có những lời nói hoặc hành động làm nhục, xúc phạm hai thợ makeup, chẳng hạn như gọi họ là “kẻ trộm”, mắng chửi hoặc dùng các từ ngữ xúc phạm công khai, thì hành vi này có thể cấu thành tội làm nhục người khác.

Tội làm nhục người khác là những hành vi xâm phạm trực tiếp đến nhân phẩm của người bị hại. Khi nhóm người phụ nữ công khai buộc tội mà không có bằng chứng hoặc thực hiện các hành động xúc phạm, hành vi này có thể làm tổn hại nghiêm trọng đến uy tín, danh dự của người bị hại trong mắt cộng đồng, đồng thời cũng gây ra những tác động tiêu cực đối với công việc, đời sống cá nhân của họ. Trong trường hợp này, nếu nhóm người này làm nhục người thợ makeup thông qua lời nói hay hành động công khai, họ có thể bị xử lý theo quy định của pháp luật.

Mức hình phạt đối với tội làm nhục người khác có thể là phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 30 triệu đồng hoặc cải tạo không giam giữ đến 3 năm. Nếu hành vi xúc phạm, làm nhục gây hậu quả nghiêm trọng hoặc có yếu tố tăng nặng, mức án có thể là tù từ 3 tháng đến 5 năm. Cụ thể, nếu nhóm người này công khai mắng chửi hoặc buộc tội thợ makeup mà không có chứng cứ, gây tổn hại đến danh dự và uy tín của họ, mức hình phạt sẽ được nâng lên tùy theo mức độ tổn hại mà người bị hại phải gánh chịu.

3. Kết luận

Dựa trên các quy định pháp luật, hành vi tự ý khám xét tài sản và giam giữ người khác khi nghi ngờ họ phạm tội, như trong trường hợp hai thợ makeup bị một nhóm người phụ nữ nghi ngờ lấy cắp tiền, có thể cấu thành các tội danh nghiêm trọng, bao gồm tội bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật và tội làm nhục người khác. Các hành vi này không chỉ vi phạm quyền tự do cá nhân mà còn có thể dẫn đến các hậu quả pháp lý nghiêm trọng, bao gồm phạt tù và bồi thường thiệt hại cho người bị xâm phạm quyền lợi.

Để tránh những hậu quả pháp lý không mong muốn, mọi người cần tuân thủ đúng quy trình pháp lý khi có nghi ngờ về hành vi phạm tội. Nếu nghi ngờ có hành vi phạm tội, thay vì tự ý hành động, người dân cần báo cáo vụ việc cho cơ quan công an để họ thực hiện các thủ tục điều tra và xử lý theo đúng quy định của pháp luật.