Câu hỏi:

Câu hỏi của bạn đọc: Bà M có hai người con trai là T và N, khi chết, bà có để lại tài sản là một sổ tiết kiệm 100 triệu đồng, theo đó di chúc bà chia đều cho hai người con của mình mỗi người 50 triệu. Tuy nhiên, trước khi phân chia di sản N thấy anh T hoàn cảnh khó khăn, con cái lại ốm đau, thường xuyên phải vào viện nên muốn từ chối di sản của mẹ. Anh N có quyền từ chối nhận di sản của mẹ mình để lại không? Và việc từ chối nhận di sản có cần phải lập thành văn bản không? Mong các Luật sư giải đáp về vấn đề này với ạ.

Trả lời:

Cảm ơn Quý Khách hàng đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Công ty Luật TNHH XTVN (“XTVN”), sau khi tìm hiểu các quy định pháp luật, XTVN có những thông tin trao đổi như sau:

Theo quy định tại Điều 609 Bộ luật Dân sự năm 2015: “Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật. Người thừa kế không là cá nhân có quyền hưởng di sản theo di chúc” và tại Điều 610 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định: “Mọi cá nhân đều bình đẳng về quyền để lại tài sản của mình cho người khác và quyền hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.”

Căn cứ theo quy định trên thì mọi cá nhân đều có quyền hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.

 Bên cạnh quyền nhận di sản, người thừa kế cũng có quyền từ chối nhận di sản thừa kế theo di chúc hoặc thừa kế theo pháp luật theo quy định tại Khoản 1 Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015: “Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác.”

Như vậy, theo quy định nêu trên thì anh N hoàn toàn có quyền từ chối nhận di sản của bà M để lại trong trường hợp việc từ chối này không nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác. Như trình bày ở trên thì anh N cho rằng, lý do anh từ chối nhận di sản là do anh T hoàn cảnh khó khăn, con cái hay đau ốm, thường xuyên phải vào viện, nên anh N muốn từ chối di sản và để lại cho anh T, điều này là phù hợp với quy định của pháp luật.

Và để việc từ chối nhận di sản theo đúng quy định của pháp luật thì anh N cần phải lập văn bản từ chối và gửi cho người quản lý di sản, những người thừa kế khác, người được giao nhiệm vụ phân chia di sản để họ biết về việc từ chối này. Và cần lưu ý việc từ chối nhận di sản phải được thể hiện trước thời điểm phân chia di sản (Khoản 2 và Khoản 3 Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015).

Trên đây là ý kiến tư vấn của XTVN liên quan đến yêu cầu tư vấn của Quý khách trên cơ sở nghiên cứu các quy định pháp luật. Hy vọng ý kiến tư vấn của XTVN sẽ hữu ích cho Quý khách.