Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa qua đã ban hành Thông tư số 14/2023/TT-BTNMT sửa đổi, bổ sung một số quy định liên quan đến việc nộp, xuất trình sổ hộ khẩu và giấy tờ liên quan cư trú khi thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công trong lĩnh vực đất đai.

Luật sư Công ty luật TNHH XTVN - Đoàn luật sư thành phố Hà Nội có nhận định, những quy định mới tại Thông tư 14/2023/TT-BTNMT đã có sự thay đổi đối với hồ sơ đăng ký biến động về sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất. cụ thể như sau:

1. Bỏ quy định yêu cầu cần sổ hộ khẩu giấy

- Theo quy định trước đây, hồ sơ đăng ký biến động về sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất khi đổi tên trên Giấy chứng nhận được quy định tại khoản 1 Điều 2 Thông tư 09/2021/TT-BTNMT sửa đổi Điều 9 Thông tư 24/2014/TT-BTNMT bao gồm:

“Hồ sơ nộp khi thực hiện thủ tục đăng ký biến động về sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất do người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được đổi tên; giảm diện tích thửa đất do sạt lở tự nhiên; thay đổi về hạn chế quyền sử dụng đất; thay đổi về nghĩa vụ tài chính; thay đổi về tài sản gắn liền với đất so với nội dung đã đăng ký, cấp Giấy chứng nhận, gồm có:

…

- Bản sao sổ hộ khẩu đối với trường hợp thay đổi người đại diện là chủ hộ gia đình; văn bản thỏa thuận của hộ gia đình được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận đối với trường hợp thay đổi người đại diện là thành viên khác trong hộ;

...”

 - Quy định về hồ sơ đăng ký biến động trên Giấy chứng nhận được quy định tại Thông tư 14/2023/TT-BTNMT đã phù hợp với quy định bỏ sổ hộ khẩu giấy theo Luật Cư trú 2020. Cụ thể, các thủ tục liên quan đến giấy chứng nhận không còn yêu cầu nộp hoặc xuất trình sổ hộ khẩu giấy khi thực hiện thủ tục đăng ký biến động quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất thay vào đó cơ quan giải quyết thủ tục có trách nhiệm khai thác, sử dụng thông tin về chủ hộ trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư theo quy định tại Điều 14 Nghị định số 104/2022/NĐ-CP:

“ Hồ sơ nộp khi thực hiện thủ tục đăng ký biến động về sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất do người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được đổi tên; giảm diện tích thửa đất do sạt lở tự nhiên; thay đổi về hạn chế quyền sử dụng đất; thay đổi về nghĩa vụ tài chính; thay đổi về tài sản gắn liền với đất so với nội dung đã đăng ký, cấp Giấy chứng nhận, gồm có:

…

- Văn bản thỏa thuận của hộ gia đình được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận đối với trường hợp thay đổi người đại diện là thành viên khác trong hộ; trường hợp thay đổi người đại diện là chủ hộ gia đình thì cơ quan giải quyết thủ tục có trách nhiệm khai thác, sử dụng thông tin về chủ hộ trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư theo quy định tại Điều 14 Nghị định số 104/2022/NĐ-CP ngày 21 tháng 12 năm 2022 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định liên quan đến việc nộp, xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy khi thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công;

….”

-  Tùy trường hợp sẽ có yêu cầu về hồ sơ khác nhau:

+ Trường hợp phân chia hoặc hợp nhất quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất của vợ, chồng: Khai thác thông tin về tình trạng hôn nhân trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

+ Đối với đất hộ gia đình: Yêu cầu văn bản thỏa thuận phải có thông tin của thành viên hộ gia đình có chung quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản tại thời điểm được giao đất, cho thuê đất… 

+ Hồ sơ đăng ký biến động mới khi đổi số CCCD/CMND: Khoản 1 Điều 2 Thông tư 14/2023/TT-BTNMT khi thay đổi số CCCD/CMND trên giấy chứng nhận làm thay đổi nhân thân hoặc địa chỉ của người có tên trên giấy chứng nhận thì có thể khai thác và sử dụng thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

2. Các trường hợp không cần nộp bản gốc giấy chứng nhận giấy

-  Khoản 1 Điều 2 Thông tư 14/2023/TT-BTNMT quy định trường hợp không phải nộp giấy chứng nhận gốc trong hồ sơ đăng ký biến động do giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai, xử lý nợ thế chấp, góp vốn, kê biên, đấu giá… Đó là, trường hợp thực hiện theo quyết định/bản án của tòa án hoặc quyết định thi hành án đã có hiệu lực thi hành hoặc thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất theo yêu cầu của tòa án, cơ quan thi hành án mà không thu hồi được bản gốc giấy chứng nhận đã cấp.

“Điều 2. Sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 24/2014/TT-BTNMT ngày 19 tháng 5 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định về hồ sơ địa chính

1. Sửa đổi, bổ sung Điều 9 (đã được sửa đổi, bổ sung tại khoản 1 Điều 2 của Thông tư số 09/2021/TT-BTNMT) như sau:

“Điều 9. Hồ sơ nộp khi thực hiện thủ tục đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất

…

5. Hồ sơ nộp khi thực hiện thủ tục đăng ký biến động quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất trong các trường hợp giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai; xử lý nợ hợp đồng thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất; kê biên, đấu giá quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất để thi hành án; chia, tách, hợp nhất, sáp nhập tổ chức, chuyển đổi công ty; thỏa thuận hợp nhất hoặc phân chia quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất của hộ gia đình, của vợ và chồng, của nhóm người sử dụng đất, gồm có:

a) Đơn đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất theo Mẫu số 09/ĐK;

b) Bản gốc Giấy chứng nhận đã cấp, trừ trường hợp thực hiện quyết định hoặc bản án của Tòa án nhân dân, quyết định thi hành án của cơ quan thi hành án đã có hiệu lực thi hành hoặc thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất theo yêu cầu của Tòa án nhân dân, cơ quan thi hành án mà không thu hồi được bản gốc Giấy chứng nhận đã cấp;

…”

3. Ghi số định danh cá nhân vào giấy chứng nhận

-  Theo quy định trước đây tại Khoản 1 Điều 5 Thông tư 23/2014/TT-BTNMT chỉ ghi số của giấy khai sinh :

“Điều 5. Thể hiện thông tin về người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất tại trang 1 của Giấy chứng nhận

1. Ghi thông tin về người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được cấp Giấy chứng nhận theo quy định sau:

a) Cá nhân trong nước thì ghi "Ông" (hoặc "Bà"), sau đó ghi họ tên, năm sinh, tên và số giấy tờ nhân thân (nếu có), địa chỉ thường trú. Giấy tờ nhân thân là Giấy chứng minh nhân dân thì ghi "CMND số:..."; trường hợp Giấy chứng minh quân đội nhân dân thì ghi "CMQĐ số:…"; trường hợp chưa có Giấy chứng minh nhân dân thì ghi "Giấy khai sinh số….";”

- Theo quy định mới tại Điều 1 Thông tư 14/2023/TT-BTNMT, khi cá nhân được cấp Giấy chứng nhận mà chưa có CMND/CCCD thì được ghi số của giấy khai sinh hoặc số định danh cá nhân là giấy tờ nhân thân trên Giấy chứng nhận.

“Điều 1. Sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 23/2014/TT- BTNMT ngày 19 tháng 5 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định về Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất

1. Sửa đổi, bổ sung điểm a khoản 1 Điều 5 (đã được sửa đổi, bổ sung tại khoản 4 Điều 6 của Thông tư số 33/2017/TT-BTNMT) như sau:

“a) Cá nhân trong nước thì ghi “Ông” (hoặc “Bà”), sau đó ghi họ tên, năm sinh, tên và số giấy tờ nhân thân (nếu có), địa chỉ thường trú. Giấy tờ nhân thân là Giấy chứng minh nhân dân thì ghi “CMND số:…”; trường hợp Giấy chứng minh quân đội nhân dân thì ghi “CMQĐ số:…”; trường hợp thẻ Căn cước công dân thì ghi “CCCD số:…”; trường hợp chưa có Giấy chứng minh nhân dân hoặc thẻ Căn cước công dân thì ghi “Giấy khai sinh số…” hoặc “số định danh cá nhân:…;”

4. Sửa đổi nội dung một số biểu mẫu sử dụng trong các thủ tục về đất đai

Thông tư 14/2023/TT-BTNMT đã sửa đổi một số biểu mẫu, cụ thể như sau:

-  Mẫu đơn đăng ký, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (mẫu 04a/ĐK): Thay thế “số giấy CMND”, “số giấy chứng minh nhân dân” thành “số CMND hoặc số CCCD hoặc số định danh cá nhân”.

-  Mẫu danh sách người sử dụng chung thửa đất, chủ sở hữu chung tài sản gắn liền với đất (mẫu 04b/ĐK): Thay thế “giấy CMND” thành “CMND hoặc CCCD hoặc số định danh cá nhân”.

-  Đơn đề nghị tách thửa đất, hợp thửa đất (mẫu 11/ĐK): Thay thế “giấy CMND” thành “CMND hoặc CCCD hoặc số định danh cá nhân".

Trên đây là những quy định mới về hồ sơ đăng ký biến động trên giấy chứng nhận từ 16/10/2023 mà người dân cần lưu ý.