Câu hỏi của độc giả: Tôi thuê nhà ở thuộc sở hữu của nhà nước tại Hà Nội từ năm 1995 đến nay, luật sư cho tôi hỏi trình tự, thủ tục để tôi có thể mua nhà ở thuộc sở hữu của nhà nước như thế nào? Vấn đề này đang là thắc mắc của người dân thuê nhà ở thuộc sở hữu nhà nước, Luật XTVN xin trả lời độc giả sau:

1.   Đối tượng, điều kiện thực hiện thủ tục mua nhà ở thuộc sở hữu của nhà nước?

Theo quy định tại khoản 2 Điều 19 Quyết định 17/2018/QĐ-UBND sử dụng nhà ở cũ thuộc sở hữu nhà nước Hà Nội thì đối tượng, điều kiện thực hiện thủ tục mua nhà ở thuộc sở hữu của nhà nước như sau:

- Người mua nhà ở cũ có hợp đồng thuê và có tên trong hợp đồng thuê nhà ở này, trường hợp có nhiều thành viên cùng đứng tên trong hợp đồng thì các thành viên này phải thỏa thuận cử người đại diện đứng tên để ký hợp đồng mua nhà ở với cơ quan quản lý nhà ở;

- Đã đóng tiền thuê nhà đầy đủ theo quy định trong hợp đồng thuê nhà ở và đóng đầy đủ các chi phí quản lý vận hành nhà ở tính đến thời điểm ký hợp đồng mua bán nhà ở;

- Phải có đơn đề nghị mua nhà ở cũ;

- Nhà ở không thuộc phải không thuộc diện đang có tranh chấp, khiếu kiện.

2.   Thành phần hồ sơ cần chuẩn bị?

Căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 23 Quyết định 17/2018/QĐ-UBND sử dụng nhà ở cũ thuộc sở hữu nhà nước Hà Nội quy định về hồ sơ đề nghị mua nhà ở cũ thuộc sở hữu của nhà nước như sau:

a) Đơn đề nghị mua nhà ở cũ;

b) Bản sao thẻ Căn cước công dân hoặc Chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu đang còn giá trị hoặc Thẻ quân nhân của người đề nghị mua nhà ở; trường hợp là vợ chồng thì phải có thêm bản sao Giấy chứng nhận kết hôn.;

c) Hợp đồng thuê nhà ở được lập hợp pháp; giấy tờ chứng minh đã nộp đủ tiền thuê nhà ở và chi phí quản lý vận hành nhà ở đến thời điểm nộp hồ sơ đề nghị mua nhà ở.

Trường hợp người có tên trong hợp đồng thuê nhà ở đã xuất cảnh ra nước ngoài thì phải có văn bản ủy quyền (có xác nhận của cơ quan công chứng hoặc chứng thực theo quy định) cho các thành viên khác đứng tên mua nhà ở; nếu có thành viên có tên trong hợp đồng thuê nhà ở đã chết thì phải có giấy chứng tử kèm theo.

Trong trường hợp có thành viên thuê nhà ở khước từ quyền mua và đứng tên trong Giấy chứng nhận thì phải có văn bản khước từ quyền mua, không đứng tên trong Giấy chứng nhận và cam kết không có tranh chấp, khiếu kiện về việc mua bán nhà ở này;

d) Giấy tờ chứng minh thuộc đối tượng được miễn, giảm tiền mua nhà ở (nếu có).

3.   Trình tự thủ tục thực hiện

Căn cứ quy định tại Điều 23 Quyết định 17/2018/QĐ-UBND sử dụng nhà ở cũ thuộc sở hữu nhà nước Hà Nội thì các bước thực hiện thủ tục như sau:

Bước 1: Nộp hồ sơ

Người mua nhà chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo quy định và nộp 02 bộ tại đơn vị đang quản lý vận hành nhà ở;

Bước 2: Tiếp nhận hồ sơ:

- Đơn vị quản lý vận hành nhà ở chịu trách nhiệm kiểm tra đối tượng, điều kiện mua bán nhà; tiếp nhận và ghi giấy biên nhận hồ sơ; trường hợp hồ sơ còn thiếu giấy tờ thì phải hướng dẫn ngay để người mua nhà bổ sung đủ hồ sơ; nếu người nộp hồ sơ không đủ điều kiện được mua nhà ở thì phải thông báo hoặc có văn bản trả lời rõ lý do để người nộp hồ sơ được biết;

- Sau khi tiếp nhận hồ sơ, trong thời hạn 07 ngày làm việc, Đơn vị quản lý vận hành nhà ở chịu trách nhiệm phối hợp với các sở: Xây dựng, Quy hoạch Kiến trúc, Tài nguyên và Môi trường, Tài chính, Cục Thuế Hà Nội kiểm tra nhà ở cũ được bán, lập biên bản xác định việc bán nhà ở bao gồm đối tượng được mua; địa chỉ nhà ở được bán; điều kiện được mua nhà; giá nhà ở; cấp hạng nhà ở; chất lượng còn lại của nhà ở; hệ số điều chỉnh giá trị sử dụng của nhà ở, đất ở; giá chuyển quyền sử dụng đất.

Trên cơ sở danh sách đối tượng được mua nhà ở và hồ sơ đề nghị mua nhà ở cũ được thiết lập theo quy định, trong thời gian 08 ngày làm việc, Sở Xây dựng kiểm tra hồ sơ và báo cáo Hội đồng xác định giá bán nhà ở cũ Thành phố xem xét.

Trường hợp đủ điều kiện bán nhà ở cũ, Sở Xây dựng báo cáo Ủy ban nhân dân Thành phố quyết định phê duyệt việc bán nhà ở.

Trường hợp không đủ điều kiện bán nhà ở cũ, Sở Xây dựng có văn bản gửi Đơn vị quản lý vận hành nhà ở để thông báo cho người nộp hồ sơ được biết.

Trong thời gian 05 ngày làm việc, Ủy ban nhân dân Thành phố ban hành Quyết định phê duyệt đối tượng, địa chỉ, giá bán nhà ở cũ. Quyết định bán nhà ở phải được đăng tải trên Website của Sở Xây dựng.

Đơn vị quản lý vận hành nhà ở chịu trách nhiệm phối hợp với Công ty có tư cách pháp nhân về đo đạc địa chính để thực hiện đo vẽ diện tích đất chuyển quyền sử dụng (Hồ sơ kỹ thuật thửa đất); phân bổ diện tích sử dụng nhà, diện tích đất của nhà biệt thự.

Trường hợp người mua nhà có chế độ miễn, giảm tiền sử dụng đất, Đơn vị quản lý vận hành nhà ở có văn bản kèm hồ sơ (bản sao) đề nghị Chi cục Thuế cấp huyện (nơi có nhà bán) ban hành quyết định số tiền miễn, giảm tiền sử dụng đất; Trong thời gian 03 ngày làm việc, Chi cục Thuế cấp huyện (nơi có nhà bán) có trách nhiệm ban hành Quyết định miễn, giảm tiền sử dụng đất.

Căn cứ Quyết định bán nhà ở, trong thời gian không quá 14 ngày làm việc, Đơn vị quản lý vận hành nhà ở chịu trách nhiệm tính giá bán nhà ở, tiền sử dụng đất và các chế độ miễn, giảm (nếu có); lập tờ trình, gửi kèm hồ sơ (bản gốc và 1 bản sao) và dự thảo Hợp đồng mua bán nhà ở cũ (có bản vẽ thể hiện diện tích nhà, đất được bán) báo cáo Sở Xây dựng.

Sở Xây dựng thực hiện ký kết hợp đồng mua bán nhà ở cũ (theo mẫu ban tại phụ lục số 22 Thông tư số 19/2016/TT-BXD); hướng dẫn người mua nhà ở kê khai lệ phí trước bạ nhà, đất, nộp tiền mua nhà vào Kho bạc nhà nước cấp huyện nơi có nhà ở (thời gian thực hiện trong 08 ngày làm việc).

Bước 3: Nhận kết quả:

Trong thời gian 03 ngày làm việc, kể từ ngày người mua nhà ở nộp chứng từ mua nhà, Sở Xây dựng có văn bản gửi kèm 01 bộ hồ sơ cho Văn phòng Đăng ký đất đai để thực hiện cấp Giấy chứng nhận theo quy định của pháp luật; gửi Đơn vị quản lý vận hành nhà ở 01 bộ hồ sơ bán nhà gồm Hợp đồng mua bán nhà ở (bản chính), chứng từ nộp tiền mua nhà vào ngân sách nhà nước (bản sao), văn bản đề nghị cấp Giấy chứng nhận (bản chính) để thông báo chấm dứt Hợp đồng thuê nhà ở cũ, thực hiện thu tiền thuê nhà ở còn thiếu (tiền thuê nhà tính đến thời điểm người mua nhà hoàn thành việc nộp tiền mua nhà vào Kho bạc Nhà nước).

Thời gian thực hiện bán nhà ở cũ là không quá 45 ngày làm việc được tính kể từ ngày Đơn vị quản lý vận hành nhà ở tiếp nhận đủ hồ sơ hợp lệ theo quy định cho đến khi ký Hợp đồng mua bán nhà ở cũ (không bao gồm thời gian thực hiện nghĩa vụ tài chính và thời gian cơ quan có thẩm quyền thực hiện cấp Giấy chứng nhận).

Trên đây là những tư vấn của Công ty Luật TNHH XTVN về trình tự thủ tục mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước.