Câu hỏi pháp lý: Tôi năm nay đã 60 tuổi, trước đây là công chức Nhà nước nhưng hiện tại đã nghỉ hưu. Do lương hưu không đủ sống nên một người quen đã giới thiệu công việc giúp việc nhà cho tôi. Người chủ nhà bảo tôi cứ qua làm việc, mỗi tháng sẽ trả cho tôi 7 triệu. Tôi có đề nghị họ ký hợp đồng với mục đích là làm việc lâu dài và sau này có gì thì đỡ mất lòng nhau, thì chủ nhà bảo không cần thiết ký hợp đồng, vì tính chất công việc đơn giản nên nói miệng là được rồi. Tôi muốn hỏi là giúp việc nhà không cần ký hợp đồng lao động có được hay không?

Luật sư thuộc Công ty Luật TNHH XTVN xin được giải đáp câu hỏi này cho bạn như sau:

Căn cứ tại khoản 1 Điều 161 Bộ luật Lao động năm 2019 quy định về lao động là người giúp việc gia đình thì “Lao động là người giúp việc gia đình là người lao động làm thường xuyên các công việc trong gia đình của một hoặc nhiều hộ gia đình.

Các công việc trong gia đình bao gồm công việc nội trợ, quản gia, chăm sóc trẻ em, chăm sóc người bệnh, chăm sóc người già, lái xe, làm vườn và các công việc khác cho hộ gia đình nhưng không liên quan đến hoạt động thương mại.”

Và tại khoản 1 Điều 162 Bộ luật Lao động 2019 quy định về hợp đồng lao động đối với lao động là người giúp việc gia đình thì “Người sử dụng lao động phải giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản với lao động là người giúp việc gia đình.”

Bên cạnh đó, tại Điều 89 Nghị định 145/2020/NĐ-CP ngày 14/12/2020 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Bộ luật Lao động về điều kiện lao động và quan hệ lao động có quy định rất rõ lao động là người giúp việc gia đình là người lao động làm thường xuyên các công việc trong gia đình của một hoặc nhiều hộ gia đình.

Các công việc trong gia đình bao gồm công việc nội trợ, quản gia, chăm sóc trẻ em, chăm sóc người bệnh, chăm sóc người già, lái xe, làm vườn và các công việc khác cho hộ gia đình nhưng không liên quan đến hoạt động thương mại.

Khi nhận người lao động vào làm việc thì người sử dụng lao động phải ký kết hợp đồng lao động với người lao động. Hình thức hợp đồng lao động ký kết phải bằng văn bản theo quy định tại khoản 1 Điều 14 và khoản 1 Điều 162 của Bộ luật Lao động;

Do đó, với trường hợp của bạn trình bày, việc chủ nhà không đồng ý ký kết hợp đồng lao động là không đúng quy định của pháp luật. Bạn cần yêu cầu chủ nhà ký kết hợp đồng lao động để bảo về quyền lợi của mình. Trong trường hợp người chủ không ký hợp đồng lao động với bạn, thì người chủ có thể bị phạt cảnh cáo, đồng thời áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả buộc người chủ phải thực hiện giao kết hợp đồng bằng văn bản với bạn theo quy định điểm a khoản 1, khoản 5 Điều 30 Nghị định số 12/2022/NĐ-CP ngày 17/01/2022 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.

Bên cạnh đó, Luật sư xin trao đổi thêm liên quan đến thời hạn của hợp đồng lao động như sau: Thời hạn của hợp đồng lao động đối với lao động là người giúp việc gia đình do hai bên thỏa thuận. Hai bên thỏa thuận trong hợp đồng lao động về hình thức trả lương, kỳ hạn trả lương, thời giờ làm việc hằng ngày, chỗ ở.

Trước khi ký kết hợp đồng lao động, người lao động và người sử dụng lao động có nghĩa vụ cung cấp thông tin theo quy định tại Điều 16 của Bộ luật Lao động, đồng thời người sử dụng lao động phải cung cấp rõ các thông tin về phạm vi công việc phải làm, điều kiện ăn, ở của người lao động tại gia đình người sử dụng lao động và những thông tin cần thiết khác liên quan đến việc bảo đảm an toàn sức khỏe trong việc thực hiện công việc mà người lao động yêu cầu.

Trong quá trình thực hiện hợp đồng lao động, mỗi bên có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động mà không cần lý do nhưng phải báo trước ít nhất 15 ngày, trừ các trường hợp pháp luật quy định không phải báo trước (căn cứ quy định tại Điểm d1, d2 Khoản 1 Điều 89 Nghị định 145/2020/NĐ-CP).

Ngoài ra, căn cứ theo quy định tại khoản 3 Điều 168 Bộ luật Lao động 2010 về tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp,thì người sử dụng lao động có trách nhiệm trả cùng lúc với kỳ trả lương cho người lao động một khoản tiền bằng mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế thuộc trách nhiệm của người sử dụng lao động theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế để người lao động chủ động tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.

Trường hợp người lao động đồng thời giao kết nhiều hợp đồng lao động làm giúp việc gia đình thì trách nhiệm trả tiền bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế của người sử dụng lao động được thực hiện theo từng hợp đồng lao động.

Trên đây là toàn bộ trao đổi của Công ty Luật TNHH XTVN về tình huống pháp lý liên quan đến Hợp đồng lao động của người giúp việc nhà. Hãy liên hệ chúng tôi để được tư vấn, hỗ trợ pháp lý một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất, đảm bảo đúng quy định pháp luật.