Trong không khí tưng bừng của mùa Tết Nguyên đán, việc đổi tiền mới là một trong những truyền thống phổ biến để tạo may mắn và đánh dấu sự mới mẻ cho năm tiếp theo. Tuy nhiên, trong vài năm trở lại đây, nhiều người đã lợi dụng phong tục tốt đẹp này để biến tướng nó thành một hình thức kinh doanh thu lợi nhuận, đổi tiền cũ lấy tiền mới nhưng phải mất phí. Chủ đề về việc đổi tiền mới trong dịp Tết không chỉ là một trải nghiệm văn hóa mà còn mở ra các quan điểm và tranh cãi về pháp luật và an ninh tài chính. Hãy cùng XTlaw tìm hiểu để hiểu rõ hơn về vấn đề này.

1. Thế nào là đổi tiền ăn chênh lệch?

      Vào dịp lễ tết, nhất là tết Nguyên đán xuất hiện nhiều trường hợp công khai đổi tiền để ăn chênh lệch từ 2% cho đến 15%. Hiện tượng này xuất hiện nhiều trên các trang mạng xã hội nhằm đánh vào nhu cầu sử dụng tiền mới của người dân, lợi dụng nhu cầu cần tiền mới để lì xì, đi lễ chùa đầu năm, các dịch vụ đổi tiền rầm rộ trên mạng xã hội.

       Theo một số trang cá nhân, hội nhóm trên Facebook nhiều cá nhân đăng tải đổi tiền mới với mức chênh lệch như sau: Tiền 100.000 phí đổi 2%, tiền 50 nghìn phí đổi 6%, tiền 1000 phí đổi 16%… Hành vi đổi tiền có thu phí như một loại hình kinh doanh trên tiền chênh lệch.

2. Đổi tiền lì xì Tết ăn chênh lệch kiếm lời thì bị xử phạt như thế nào?

Việc đổi tiền mới để kiếm lời mà không thuộc Ngân hàng nhà nước có thẩm quyền thì bị coi là hành vi vi phạm pháp luật. Theo đó, căn cứ theo quy định tại khoản 5 Điều 30 Nghị định 88/2019/NĐ-CP của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và Ngân hàng thì cá nhân có hành vi đổi tiền ăn chênh lệch có thể bị phạt từ 20.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng. Cụ thể:

“Điều 30. Vi phạm quy định về quản lý tiền tệ và kho quỹ

…

5. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:

a) Thực hiện đổi tiền không đúng quy định của pháp luật; “

Như vậy, việc đổi tiền lì xì Tết nhằm ăn chênh lệch được coi là hành vi trái pháp luật và có thể bị xử phạt từ 20 – 40 triệu đồng. Mức xử phạt đối với hành vi trên là dành cho cá nhân. Theo đó, nếu tổ chức vi phạm sẽ bị phạt gấp 2 lần trở nên theo quy định đối với cá nhân.

Báo chí, cơ quan chức năng cũng đã rất nhiều lần phản ánh, cảnh báo rằng không chỉ vi phạm pháp luật, việc đổi tiền lẻ và tiền mới qua mạng có thu phí có thể xảy ra rủi ro lớn cho chính người cần đổi tiền, tuy nhiên hiện nay trên các trang mạng xã hội vẫn tràn lan các bài đăng đổi tiền mới. Do đó, người dân cần tìm hiểu quy định của pháp luật kể cả người cho đổi tiền cũng như người đổi tiền để tránh hành vi vi phạm pháp luật và thiệt hại cho bản thân.