Tình trạng doanh nghiệp khấu trừ tiền lương vì những mục đích khác nhau đang diễn ra phổ biến, gây thiệt thòi quyền lợi cho người lao động. Nhiều doanh nghiệp hiện nay ban hành các quy chế, nội quy công ty yêu cầu phạt, trừ lương của người lao động vì những lý do như đi trễ, về sớm, không đạt đủ chỉ tiêu, … Tuy nhiên, người lao động cần nắm rõ những trường hợp mà người sử dụng lao động được quyền trừ lương để bảo vệ lợi ích chính đáng của mình.

1. 03 trường hợp người sử dụng lao động được phép trừ lương người lao động

Căn cứ Điều 102, 129 Bộ luật Lao động 2019 hiện nay, công ty chỉ được phép khấu trừ lương nhân viên trong các trường hợp sau:

Trường hợp 1: Người lao động làm hư hỏng các trang thiết bị, dụng cụ hoặc có hành vi khác gây ảnh hưởng thiệt hại về mặt tài sản.

Trường hợp người lao động gây thiệt hại không nghiêm trọng do sơ suất với giá trị không quá 10 tháng lương tối thiểu vùng do Chính phủ công bố được áp dụng tại nơi người lao động làm việc thì người lao động phải bồi thường nhiều nhất là 03 tháng tiền lương và bị khấu trừ hằng tháng vào lương theo quy định tại khoản 3 Điều 102 Bộ luật Lao động 2019.

Việc khấu trừ lương nhằm thực hiện bồi thường theo quy định của pháp luật hoặc nội quy lao động của người sử dụng lao động đối với các tài sản mà người lao động làm hư hỏng.

Trường hợp 2: Người lao động làm mất dụng cụ, các trang thiết bị, tài sản của người sử dụng lao động hoặc tài sản khác do người sử dụng lao động bàn giao.

Trường hợp 3: Người lao động tiêu hao vật tư vượt quá với định mức cho phép.

Trong các trường hợp trên, người lao động phải bồi thường thiệt hại một phần hoặc toàn bộ theo thời giá thị trường hoặc nội quy lao động.

Trường hợp có hợp đồng trách nhiệm thì phải bồi thường theo hợp đồng trách nhiệm.

Trường hợp do thiên tai, hỏa hoạn, địch họa, dịch bệnh nguy hiểm, thảm họa, sự kiện xảy ra khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép thì không phải bồi thường.

Thêm vào đó, Điều 102 Bộ luật Lao động cũng quy định "người lao động có quyền được biết lý do khấu trừ tiền lương của mình". Đồng thời, mức khấu trừ tiền lương hằng tháng không được quá 30% tiền lương thực trả với người lao động sau khi trích nộp các khoản bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, thuế thu nhập cá nhân.

Như vậy, những trường hợp người lao động đi trễ, về sớm, đi vệ sinh nhiều lần, không đạt KPI, mắc lỗi… không được xem là lý do chính đáng để trừ lương, theo quy định của Bộ luật Lao động.

2. Trừ lương trái quy định, người sử dụng lao động có thể bị phạt hành chính đến 80 triệu đồng

Theo Điều 124 Bộ luật Lao động 2019, trừ lương không được xem là một trong các hình thức xử lý kỷ luật người lao động.

Ngoại trừ các trường hợp được phép khấu trừ lương nêu trên, công ty có hành vi tự ý trừ lương NLĐ có thể bị xử phạt hành chính theo quy định tại khoản 3 Điều 19 Nghị định 12/2022/NĐ-CP. Cụ thể, phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có hành vi dùng hình thức phạt tiền hoặc cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động.x

Mức phạt tiền quy định đối với các hành vi vi phạm nêu trên là mức phạt đối với cá nhân. Mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.

Bên cạnh đó, ngoài mức phạt hành chính nêu trên, căn cứ theo khoản 4 Điều 19 Nghị định 12/2022/NĐ-CP, người sử dụng lao động bị buộc áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả đối với hành vi cắt lương thay cho việc xử lý kỷ luật lao động là: Buộc người sử dụng lao động trả lại khoản tiền đã thu hoặc trả đủ tiền lương cho người lao động.

Trên đây là bài viết về 03 trường hợp người sử dụng lao động được phép trừ lương người lao động. Người sử dụng lao động và người lao động cần tham khảo để bảo vệ quyền và hài hòa lợi ích hợp pháp của các bên.