Việc tống đạt thông báo trong thi hành án dân sự là hành vi pháp lý quan trọng nhằm bảo đảm thông tin về việc thi hành án được chuyển đến người nhận theo trình tự, thủ tục luật định. Điều này không chỉ đảm bảo quyền, nghĩa vụ của các bên mà còn là cơ sở để áp dụng các biện pháp cưỡng chế, giải quyết khiếu nại hoặc tố cáo liên quan đến quá trình thi hành án.

            Ngày 15/11/2024, Chính phủ ban hành Nghị định số 152/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định số 62/2015/NĐ-CP nhằm hướng dẫn thi hành Luật Thi hành án dân sự (THADS) năm 2008, sửa đổi bởi Nghị định số 33/2020/NĐ-CP. Theo đó, các quy định mới đã tạo điều kiện triển khai việc tống đạt thông báo thi hành án dân sự qua ứng dụng định danh điện tử VNeID từ ngày 01/01/2025.

1.      Tống đạt văn bản thi hành án dân sự

            Trước hết cần hiểu rõ Tống đạt văn bản thi hành án dân sự là gì? Được hiểu là thông báo về thi hành án dân sự (THADS) là việc người có thẩm quyền thực hiện việc chuyển tải giấy tờ chứa đựng thông tin về thi hành án cho người được thông báo theo trình tự, thủ tục nhất định, nhằm đảm bảo cho việc thi hành án đúng pháp luật, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các đương sự tham gia trong vào việc thi hành án.

            Do đó, việc thông báo trong THADS có ý nghĩa hết sức quan trọng, không những giúp đảm bảo tính khách quan, minh bạch trong hoạt động thi hành án dân sự mà còn là cơ sở để áp dụng các biện pháp cưỡng chế thi hành án, giải quyết khiếu nại, tố cáo…

            Để hiểu rõ hơn, các bạn cần nắm rõ được các vấn đề liên quan đến nội dung các văn bản cần tống đạt, những loại thông báo THADS cần tống đạt, quá trình thực hiện, hình thức thông báo, cụ thể như sau:

            a. Nội dung cần nắm trước khi thực hiện thông báo và nhận thông báo.

            Tại khoản 1 Điều 39 Luật THADS quy định các văn bản thuộc diện cần phải thông báo bao gồm:   + Quyết định về thi hành án

                        + Giấy báo, giấy triệu tập

                        + Văn bản khác có liên quan đến việc thi hành án

            Xác định đối tượng được thông báo: thông qua Bản án, Quyết định của Tòa án, Quyết định thi hành án như người được thi hành án, người phải thi hành án, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. Như vậy đối tượng được thông báo phụ thuộc vào nội dung của từng văn bản thông báo.

            b. Thời hạn thực hiện thông báo.

            Theo quy định tại khoản 2 Điều 39 Luật THADS đã có quy định tống đạt văn bản cho người phải THADS trong thời gian 03 ngày làm việc kể từ ngày phát hành văn bản.

            Ngoài ra Luật THADS cũng quy định trường hợp cần ngăn chặn đương sự tẩu tán, hủy hoại tài sản, tránh việc thi hành án không cần thiết phải thực hiện thông báo trong 03 ngày làm việc, mà phải thực hiện ngay việc thông báo hoặc tùy tính chất của vụ việc mà áp dụng cho phù hợp.

            c. Hình thức thông báo

Các hình thức tống đạt thông báo được quy định tại Khoản 3 Điều 39 Luật THADS bao gồm:

            + Thông báo trực tiếp

-         Bằng cách giao trực tiếp cho người được nhận thông báo và yêu cầu người đó ký nhận hoặc điểm chỉ.

-         Nếu người nhận thông báo từ chối không nhận thì lập biên bản về việc từ chối nhận hoặc không nhận nhưng phải có người làm chứng (Khoản 4 Điều 12 nghị định số 62-2015-NĐ-CP).

-         Người được thông báo vắng mặt tại nơi cư trú sẽ giao văn bản cho người thân cùng nơi cư trú (Khoản 2 Điều 40 Luật THADS và Điều 40 Bộ Luật Dân sự).

-         Các trường hợp khác bao gồm: Chuyển đến địa chỉ mới; yêu cầu nhận qua điện tín, fax, email hoặc hình thức khác; do đường sá xa xôi, giao thông không thuận tiện,…

            + Thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng

-         Khi pháp luật có quy định: là thông báo công khai việc bán đấu giá tài sản theo Điều 28 Nghị định số 17/2010/NĐ-CP ngày 04/3/2010 và trường hợp “đình chỉ thi hành án do người được thi hành án chết mà không có người thừa kế thì phải  xác minh... Kết quả xác minh thông báo công khai trên phương tiện thông tin đại chúng ở trung ương...” theo khoản 2 Điều 3 Thông tư liên tịch số 11/2016/TTLT-BTP-TANDTC-VKSNDTC ngày 01/8/2016.

-         Khi đương sự có yêu cầu: trường hợp này chỉ thực hiện khi đương sự có yêu cầu và chỉ khi có yêu cầu thì cơ quan THADS mới thực hiện, tuyệt đối không chủ động thực hiện khi pháp luật không quy định và khi đương sự không yêu cầu (nếu chủ động thực hiện thì sẽ không thanh toán chi phí thông báo được, vì khoản chi phí này không thuộc quy định mà người phải THA, người được THA và ngân sách NN phải chịu tại khoản 1, khoản 2, khoản 3 Điều 73 Luật THADS)

2.      Tích hợp tống đạt thông báo THADS trên ứng dụng VneID

            Hình thức tống đạt văn bản thông báo thi hành án dân sự (THADS) theo cách truyền thống, thông qua việc giao trực tiếp, hiện đang gặp phải nhiều khó khăn. Điển hình là các trường hợp người nhận thông báo từ chối tiếp nhận hoặc không có mặt tại địa điểm được yêu cầu, buộc chấp hành viên, công chức thi hành án hoặc bưu tá phải thực hiện nhiều lần giao văn bản. Điều này gây lãng phí về thời gian, công sức và chi phí của cơ quan thực hiện thông báo.

            Việc áp dụng tính năng tống đạt thông báo THADS trên ứng dụng VNeID đã phần nào khắc phục những hạn chế này, giúp tối ưu hóa thời gian và nhân sự thực hiện. Cụ thể, theo khoản 1 Điều 12 Nghị định 62/2015/NĐ-CP (được sửa đổi bởi Nghị định 152/2024/NĐ-CP), kể từ ngày 01/01/2025, thông báo thi hành án dân sự lần đầu tiên vẫn được thực hiện theo các quy định tại Điều 40, Điều 41, Điều 42 của Luật Thi hành án dân sự 2008.

            Trong trường hợp người nhận đồng ý, từ lần thông báo thứ hai trở đi, cơ quan thi hành án dân sự có thể thực hiện thông báo thông qua ứng dụng VNeID hoặc các nền tảng trực tuyến như Trang thông tin điện tử của Cục Thi hành án dân sự và Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thi hành án dân sự thuộc Bộ Tư pháp. Ngược lại, nếu người nhận không đồng ý sử dụng phương thức này, cơ quan thi hành án sẽ tiếp tục thực hiện thông báo theo quy trình truyền thống được quy định trong Luật THADS 2008.

            Như vậy, từ ngày 01/01/2025, việc sử dụng VNeID để thông báo thi hành án dân sự lần thứ hai có thể được áp dụng nếu có sự đồng ý của người nhận, mang lại sự thuận tiện và hiệu quả hơn trong quá trình thực hiện.

            Trên đây là những nội dung chia sẻ những thông tin liên quan đến tống đạt thông báo Thi hành án dân sự cũng như việc tích hợp việc tống đạt trên ứng dụng VNeID để quý bạn đọc hiểu rõ hơn.